Archive for category: Fundargerðir

Fundargerð aðalfunda ÆÍ, fyrir árin 2020 og 2021, 26. mars 2022.

Aðalfundarstörf fyrir árið 2020

Fundarsetning: Guðrún Gauksdóttir, formaður ÆÍ, flutti ávarp:

„Kæru félagar í ÆÍ!

Það var viðbúið að færri félagar mæti til aðalfundar nú en ella, vegna Covid faraldursins og þess að fundurinn er ekki á hefðbundnum tíma. Afboðanir hafa verið að berast frá félögum og stjórnin hefur ekki farið varhluta sjálf af veirunni.

Það er í fyrsta skipti sem hægt er að fylgjast með aðalfundi ÆÍ  í gegnum fjarfundarbúnað á TEAMS og geri ég ráð fyrir að svo verði í framtíðinni. Það eru því tímamót í ýmsum skilningi hjá félaginu. Við munum á næstunni kjósa um það hvort félagið verði hluti Bændasamtaka Íslands sem búgreinadeild æðarræktar eða haldi áfram sem sjálfstætt félag.

Hjá mér eru tímamót því ég mun ekki gefa aftur kost á mér sem formaður. Ég hef setið í stjórn ÆÍ frá aðalfundi 2003 og tók við sem formaður félagsins árið 2010. Ég hef reyndar syndgað upp á náðina síðastliðin 2 ár. Á tímamótum er tækifæri til að horfa um öxl.

Á þeim árum sem ég hef setið í stjórn og síðar gegnt formennsku hafa orðið umtalsverðar breytingar á starfi og högum félagsins, fyrst og fremst vegna afnáms búnaðargjalds og í kjölfar þess breytinga á félagskerfi Bændasamtaka Íslands. Æðarræktafélag Íslands hefur verið aðildarfélag Bændasamtaka Íslands frá stofnun félagsins árið 1969 og því hafa þessar breytingar haft bein áhrif á starfsemi ÆÍ, m.a. á hlutverk og störf stjórnar og auk þess höggvið skarð í tekjur félagsins okkar.

Áður en búnaðargjald var afnumið var það megintekjustofn félagsins eins og grein hefur verið gerð fyrir í bréfi til félaga. Þeim hluta gjaldsins sem rann til Bændasamtakanna var m.a. varið til þjónustu hlunnindaráðgjafa við ÆÍ. Á þeim tíma sem ég sat í stjórn voru það Árni Snæbjörnsson og síðar Guðbjörg Helga Jóhannesdóttir sem voru hlunnindaráðgjafar. Þekking þeirra og framlag til æðarræktar er ómetanlegt og þau lögðu grunn að mörgum þeim viðfangsefnum sem félagið er að fást við í dag.

Við brotthvarf hlunnindaráðgjafa í kjölfar afnáms búnaðargjalds varð stjórn ÆÍ að feta nýja stigu. Það eru margir félagar ÆÍ sem sakna heimsókna og þeirrar aðstoðar og hvatningar sem Árni og Guðbjörg miðluðu af þekkingu sinni. Eftir að búnaðargjald var afnumið og aðstoðar hlunnindaráðgjafa naut ekki lengur við þá voru góð ráð dýr og stjórn ÆÍ hefur leitað leiða til að halda uppi starfi félagsins. Fyrst og fremst  hefur verið um sjálfboðavinnu að ræða af hálfu stjórnarmanna en félagið einnig keypt þjónustu í einstök verkefni. Félagsmenn hafa sýnt umburðarlyndi þegar hnökrar hafa komið upp í starfinu og kann ég þeim þakkir fyrir. Í forgrunni hefur verið að gæta eins og kostur er sjóða félagsins. Með sama hætti hafa Bændasamtökin og önnur búgreinafélög þurft að leita leiða til að mæta þeim áskorunum sem fylgdu afnámi búnaðargjalds og þeim breytingum sem það hafði á félagskerfi Bændasamtakanna. Á sömu vegferð er Æðarræktarfélag Íslands nú.

Áherslur stjórnar ÆÍ hafa byggst á þeim verkefnum, sem félaginu eru falin í lögum félagsins, og stjórn vinnur hverju sinni að í umboði aðalfunda. Jafnframt byggja áherslur stjórnar á þeim trausta grunni sem lagður hefur verið að æðarrækt frá því að félagið var stofnað fyrir rúmum 50 árum en tekst jafnframt á við nýjar áskoranir.

Ég þakka félögum Æðarræktarfélags Íslands það traust sem þeir hafa sýnt mér á síðastliðnum tæpum 20 árum og fyrir að fela mér forystu í félaginu. Ég þakka samstarsfólki í stjórnum hverju sinni og hlunnindaráðgjöfum okkar fyrir farsælt og gott samstarf.

Ég óska nýjum formanni, sem verður kosinn hér á eftir, stjórn og félaginu heilla í því starfi sem framundan er. Það eru tímamót í sögu félagsins hvort sem fyrir valinu verður að sameinast Bændasamtökum Íslands sem búgreinadeild æðarræktar eða að starfa á sjálfstæðum grundvelli. Æðarrækt á engan sinn líka og áhersla verður lögð á vöxt og viðgang búgreinarinnar hvor vettvangurinn sem fyrir valinu verður. Mikilvægast er að æðarbændur haldi hópinn í baráttu sinni.

Við fögnuðum síðast þegar við hittumst – fyrir tæpum þremur árum síðan – hálfrar aldar afmæli félagsins, m.a. með heimsókn á Bessastaði. Aðalfundirnir í dag eru með óhefðbundnu sniði sem skýrist af ýmsu og margir sakna fastra liða eins og frétta frá deildum og erinda frá fræðimönnum.

Nú lýsi ég 51. og síðan 52. aðalfund félagsins setta. Sæmundur Sæmundsson fer með fundarstjórn og Sigríður Magnúsdóttir, ritari félagsins skráir fundargerð“.

Fundarsókn var þokkaleg, 29 manns sátu fundinn í húsnæði Landbúnaðarháskóla Ísands í Keldnaholti, Árleyni 22, en 14 til viðbótar voru á TEAMS. Þetta er í fyrsta skipti sem félagar taka þátt í aðalfundi á netinu.

Fundarstjóri, Sæmundur Sæmundsson, bar upp ársreikninga félagsins fyrir árið 2019 og voru þeir samþykktir.

Aðalfundarstörf fyrir árið 2021

Fundarsetning og skýrsla stjórnar:

Guðrún Gauksdóttir flutti skýrslu stjórnar:

„Áherslur stjórnar ÆÍ hafa byggst á þeim verkefnum sem félaginu eru falin í lögum félagsins  og stjórn vinnur að hverju sinni  í umboði aðalfunda. Jafnframt byggja áherslur stjórnar á þeim trausta grunni sem lagður hefur verið að  æðarrækt frá því að félagið var stofnað fyrir rúmum 50 árum en tekst jafnframt á við nýjar áskoranir.

Vottun íslensks æðardúns

Lögskipað vottunarkerfi íslensks æðardúns hefur mikla sérstöðu. Ári eftir að ÆÍ var stofnað var lögfest kerfi gæðamats á æðardúni og hefur það frá upphafi verið grundvöllur trausts í viðskiptum með æðardún og þekkt og viðurkennt á meðal hráefniskaupenda. Þegar gæðamatskerfinu var breytt og það var jafnframt látið taka til fullunninnar vöru komu í ljós ágallar á kerfinu og vinnur stjórn nú að tillögum að breytingum á reglukerfinu í samráði við Landbúnaðarráðuneytið. Þá má nefna að miklar breytingar og nýungar hafa almennt orðið í vottunarkerfum á síðustu árum og stjórn því kannað möguleika á notkun annarra vottunarkerfa samhliða eða sem gætu komið í stað þess kerfis sem nú er í gildi. Landbúnaðarráðuneytið lagði árið 2020 til að vottunarkerfi æðardúns yrði afnumið en eftir andmæli stjórnar ÆÍ og viðræður við fulltrúa ráðuneytisins voru þær tillögur dregnar tilbaka. Það liggur þó fyrir að þetta er og verður þýðingarmikið verkefni hjá ÆÍ að vinna að endurskoðun vottunarkerfisins og nauðsynlegt að gefa sér rúman tíma og athuga þá kosti sem í boði eru gaumgæfilega.

Fulltrúar úr stjórn ÆÍ hafa m.a. fundað með Staðlaráði Íslands, ICERT og International Down and Feather Labaratory. Þá mun vottun íslensks æðardúns sem verndaðs afurðaheitis m.a. skipta miklu máli, en sú umsókn er í undirbúningi. Þá eru þeir félagsmenn sem eru í hreinsun, sölu og útflutningi æðardúns hvattir til að leita leiða fyrir sín fyrirtæki að því er varðar þær fjölbreyttu vottanir sem í boði eru í dag. ÆÍ hefur staðið fyrir grunnkerfi um vottun á æðardúni og ver af öllu afli og hefur mótað að breyttum aðstæðum.

Markaðssetning æðardúns og samstarf við Íslandsstofu

Æðardúnn er afar takmörkuð auðlind og meginmarkmið ÆÍ hefur verið að draga úr sveiflum í eftirspurn og verði á æðardúni. Aukin fullframleiðsla á vöru úr æðardúni beint til kaupanda dregur úr sveiflum og skilar mestu verðmæti til æðarbænda. ÆÍ hefur leitað ýmissa leiða í þessum efnum og  kynningarefni var endurnýjað árið 2012, gefnir út bæklingar og kynningarmynd á fjórum tungumálum og hefur það efni staðið fyrir sínu.

Mikil þróun hefur aftur á móti orðið í leiðum í markaðsetningu og því er það ómetanlegt fyrir ÆÍ að vera nú komið í samstarf við Íslandsstofu og njóta sérfræðiþekkingar og leiðsagnar fagfólks þar. Í ljósi þeirrar þýðingar sem stjórn ÆÍ telur að sú samvinna hafi fyrir æðarrækt hefur verið ákveðið að verja fjárhæð af sjóði félagsins til að hrinda markaðssetningunni af stað og er undirbúningur að nýjum söluvef æðardúns vel á veg kominn. Gert er ráð fyrir að vefurinn verði opnaður seinnipart sumars eða í haust. Þá ætlar Íslandsstofa að skipuleggja myndatökur á nokkrum stöðum á landinu fyrir vefsíðuna í vor. Ljóst er að framvinda markaðsátaksins í samvinnu við Íslandsstofu ræðst af því hvernig gengur að afla styrkja til þeirra verkefna sem framundan eru. Stjórn hefur óskað eftir fundi með landbúnaðarráðherra til að kynna þýðingu markaðsverkefnisins fyrir æðarrækt í landinu og hvort opinberir styrkir séu í boði. Framleiðnisjóður sem hefur verið aðalstyrktaraðili í átaksverkefnum ÆÍ var lagður niður í fyrra og í stað hans stofnaður Matvælasjóður, þar sem verkefni tengd æðardúni eru ekki styrkhæf.

Það er ÆÍ mikils virði að vera komð í samstarf við Íslandsstofu. Félagsmenn geta kynnt sér vef Íslandsstofu www.inspiredbyiceland.com og upplýsingar um starfsemi hennar www.islandsstofa.is

Að því er varðar markaðsstarf þá felst hluti af kynningu og markaðssetningu æðardúns  einnig í veitingu upplýsinga og stuðningi við þá sem sem vilja kynnast æðarrækt hvort sem um er að ræða einstaklinga, kvikmyndagerðarmenn og fleiri aðila og félaginu berst fjöldi slíkra fyrirspurna. Félagsmenn sem eru seljendur/útflytjendur æðardúns eru hvattir til að senda tengiliðaupplýsingar á netfang félagsins, yfirfara þær eða uppfæra.

Bandaríkjamarkaður nú opinn fyrir vörur úr æðardúni

Íslandsstofa hefur unnið að því að opna leiðir fyrir æðardún og vörur úr æðardúni á Bandaríkjamarkað í samráði við sendiráð Íslands í Bandaríkjunum og nú hillir undir langþráðar breytingar í þeim efnum. Þegar er búið að opna fyrir  innflutning á vörum úr æðardúni frá Íslandi til Bandaríkjanna. Félagsmenn eru hvattir til að láta stjórn vita ef þeir lenda í einhverjum erfiðleikum í útflutningi til Bandaríkjana en minnisblaði hér að lútandi hefur verið dreift á tollhafnir í Bandaríkjunum. Að því er varðar innflutning æðardúns (hráefnis) á Bandaríkjamarkað þá er einhver bið á að opnað verði fyrir hann, líklega u.þ.b. 2 ár.

Sölumál

Glærur sem Erla Friðriksdóttir, varaformaður ÆÍ, hafði tekið saman og voru kynntar á fundinum og má sækja með þessari krækju. http://icelandeider.is/wp-content/uploads/2022/04/20220326.Solumal.SENT_.pdf

Vargeyðing

Mál tengd vargeyðingu eru eitt af meginverkefnum ÆÍ samkvæmt lögum félagsins. Fram að afnámi búnaðargjalds gátu deildir félagsins sótt um styrk til ÆÍ til vargeyðingar en eftir að þessi stærsta tekjulind félagsins hvarf var ákveðið að hætta að greiða slíka styrki. Þegar mál tengd vargeyðingu hafa verið til umfjöllunar hjá stjórnvöldum hefur ÆÍ lagt áherslu á að koma að sjónarmiðum æðarbænda. Nú síðast átti fulltrúi úr stjórn ÆÍ sæti í nefnd þeirri sem skipuð var til að endurskoða lög um vernd, friðun og veiðar á villtum fuglum og villtum spendýrum en þeirri vinnu er ekki lokið.

Gagnvirkur kortagrunnur yfir æðarvarp á Íslandi

Margrét Rögnvaldsdóttir hefur stýrt uppfærslu á gagnvirkum kortagrunni yfir æðarvarp á Íslandi í samvinnu við Ráðgjafarmiðstöð landbúnaðarins (RML) og er hann aðgengilegur á vef félagsins. Það er mikill áfangi að hafa uppfærðar upplýsingar um fjölda og staðsetningu æðarvarpa á Íslandi og slíkur grunnur felur í sér ýmis tækifæri.

Námskeið

Endurmenntun Landbúnaðarháskólans hélt í samráði við stjórn ÆÍ dúnmatsnámskeið í haust og var þátttaka mjög góð. Um næstu helgi, er fyrirhugað námskeið um æðarrækt með áherslu á ungauppeldi og vargeyðingu.

Tilraun 2 æðarrækt

Fyrirhugað er að sýningin um æðarrækt og æðardún, sem unnin er í samvinnu við Listaháskóla Íslands, verði opnuð 7. maí í Norræna húsinu en nánari upplýsingar verða sendar félagsmönnum síðar.

Önnur verkefni

Að frátöldum framangreindum meginverkefnum tekst ÆÍ og stjórn á við margvísleg önnur viðfangsefni og sum þeirra eru ný af nálinni. Starfsemi sem felur í sér  mögulega ógn við búsvæði æðarfugls hefur færst í vöxt, t.d. sjókvíaeldi og nýting þangs og þara. ÆÍ hefur lagt áherslu á rannsóknir á þessu sviði.  Einnig má nefna sjúkdóma sem herja á æðarfugl, t.d. fuglakóleru.  ÆÍ telur samvinnu við þá sem stunda rannsóknir á æðarfugli og búsvæðum hans og þeirri margvíslegu vá sem að fuglinum steðjar mikilvæga og staðið fyrir kynningu á þeim málefnum á aðalfundum félagsins. Þá má nefna átak í friðlýsingarmálum og hönnun sérstaks skiltis sem eigendur friðlýstra æðarvarpa geta fengið keypt. Nánari upplýsingar eru á vefsíðu félagsins.

Breytingar á félagskerfi Bændasamtaka Íslands (BÍ)

Eins og félagsmönnum er kunnugt þá hafa orðið breytingar á félagskerfi BÍ og mun í tengslum við aðalfund verða kosið um hvort ÆÍ sameinist BÍ. Hafa félagsmönnum verið sendir póstar með upplýsingum um hvað sameining felur í sér. Fundur með formanni Bændasamtakanna var haldinn í janúar eins og kemur fram í pósti sem sendur var á félaga ÆÍ. Á fundinum gafst félagsmönnum tækifæri til að spyrja út í þær breytingar sem felast í sameiningu við Bændasamtökin. Siðar á fundinum verður lögð fram tillaga að bráðabirgðaákvæði við lög ÆÍ þar sem lagt er til að rafræn kosning fari fram um sameiningu ÆÍ við Bændasamtökin“.

Tillöguna má sjá hér að neðan, en allir nema einn fundarmaður samþykktu tillöguna.

Tillaga að ákvæði til bráðabirgða í lög Æðarræktarfélag Íslands vegna kosninga um sameiningu félagsins við Bændasamtök Íslands

Tillaga að ákvæði til bráðabirgða hljóðar svo:

Stjórn Æðarræktarfélags Íslands er heimilt að efna til rafrænnar atkvæðagreiðslu á meðal kjörgengra félagsmanna í framhaldi af aðalfundi áranna 2020 og 2021, sem haldinn er þann 26. mars árið 2022, um það hvort félagið verði sameinað Bændasamtökum Íslands. Niðurstaða þeirra kosninga er bindandi með sama hætti og ef þær hefðu farið fram á aðalfundinum sjálfum. Jafnframt er stjórn falið að gera nauðsynlegar ráðstafanir til aðlögunar samþykkta félagsins í samræmi við niðurstöður kosninganna og gera aðrar nauðsynlegar ráðstafanir tilefni þeirra.

Greinargerð

Æðarræktarfélag Íslands hefur verið eitt af aðildarfélögum að Bændasamtökum Íslands.  Nú hafa  orðið breytingar á félagskerfi samtakanna og aðildarfélögin hafa eitt af öðru kosið um sameiningu við Bændasamtökin sem deildir búgreina. Félagar ÆÍ eiga eftir að kjósa um sameiningu. Stjórn ÆÍ telur almenna þátttöku í kosningum mikilvæga og að sem flestir félagsmenn eigi kost á þátttöku í kosningunum hvort sem þeir komast á aðalfund eða ekki. Í kjölfar kynningarfundar með BÍ þann 27. janúar s.l. gekkst stjórn ÆÍ fyrir skoðanakönnun meðal félagsmanna um hug þeirra til sameiningar. Í könnuninni tóku þátt 122 og voru 52 samþykkir sameiningu við Bændasamtökin en 70 mótfallnir.

Til að tryggja sem almennasta þátttöku í kosningu um þetta mikilvæga mál leggur stjórn ÆÍ til að bráðabirgðaákvæði verði samþykkt við lög félagsins sem heimili rafræna atkvæðagreislu um þetta tiltekna mál. Með ákvörðun um rafræna atkvæðagreiðslu í kjölfar aðalfundar gefst flestum félagsmönnum kostur á að greiða atkvæði óháð því hvort þeir geti sótt aðalfund eða ekki.

Félagar í ÆÍ eru búsettir í öllum landshlutum og eiga ekki allir heimangengt til aðalfundar og einnig koma hér til áhrif af Covid en fjöldi sýkinga er enn mikill. Eingöngu er lögð til þessi afmarkaða tillaga að bráðabirgðaákvæði við lögin. Ljóst er að endurskoðun á lögum félagsins þarf að fara fram fyrir næsta aðalfund hver sem niðurstaða kosnnganna verður. Bráðabirgðaákvæðið fellur niður þegar rafræn kosning er afstaðin.

Ársreikningur: Sæmundur Sæmundsson, fundarstjóri, fór yfir ársreikninginn fyrir árið 2020 og bar hann upp til samþykktar. Ársreikningurinn var samþykktur með öllum greiddum atkvæðum.

Íslandsstofa og ÆÍ: Kristinn Björnsson verkefnastjóri átti að kynna samstarf Íslandsstofu og Æðarræktarfélagsins, en komst ekki til fundarins. Hann sendi glærurnar sínar til fundarins og Margrét Rögnvaldsdóttir fór yfir þær með fundarmönnum og sýndi nýja vefinn sem enn er verið að vinna með Íslandsstofu. Það á að fara í myndartökur í vor í samstarfi við æðarbændur.  Meðal annars á að gera áhrifamyndband. Vefurinn verður vistaður og í umsjá Íslandsstofu án kostnaðar fyrir ÆÍ.  Það er áætlað að þessi vefur fari í loftið síðsumars.

Kosningar: Fyrst var kjörinn formaður ÆÍ til eins árs. Einn var í framboði, Margrét Rögnvaldsdóttir, og var hún einróma kjörin sem nýr formaður ÆÍ. Í aðalstjórn voru þrír í framboði um tvö sæti, Árni Rúnar Örvarsson, Magnús Jónasson og Sigríður Magnúsdóttir. Hér þurfti að kjósa og atkvæðaseðlum dreift. Niðurstaðan varð sú að Sigríður og Magnús voru kosin í stjórn. Í varastjórn voru líka þrír í framboði um tvö sæti, Pálmi Benediktsson, Óðinn Logi Þórisson og Hallur Þorsteinsson. Aftur var atkvæðaseðlum dreift og kosið. Niðurstaðan hér var að þeir Pálmi og Hallur voru kosnir í varastjórn.

Skoðunarmenn reikninga verða áfram þeir Pétur Guðmundsson og Ásgeir Gunnar Jónsson.

Önnur mál: Umræður um aðild ÆÍ að Bændasamtökunum. Þeir sem lögðu fram spurningar og tóku þátt í umræðunum voru m.a. þau Merete Rabölle, Hallur Þorsteinsson, Valgeir Jónasson, Gunnþór Kristjánsson, Margrét Rögnvaldsdóttir.

Fundarslit: Guðrúnu Gauksdóttur fyrrum formanni voru þökkuð vel unnin störf í þágu Æðarræktarfélagsins og árnað heilla í framtíðinni. Guðrún þakkaði falleg orð í sinn garð. Að því búnu var fundi slitið og fundarmönnum boðið kaffi og meðlæti.

Fundarritari var Sigríður Magnúsdóttir.

49. Aðalfundur Æðarræktarfélags Íslands

Radison Blu 10. nóvember 2018 kl. 10:00

68 mættir

Fundarsetning

Guðrún Gauksdóttir formaður setti 49. fund ÆÍ og bauð fólk velkomið. Minntist góðs fundar á síðasta ári á Raufarhöfn og þakkaði heimafólki þar fyrir gott skipulag. Minntist látins félaga Reynis Bergsveinssonar.

Guðrún gerði að tillögu sinni að Salvar Baldursson yrði fundastjóri og Sólveig Bessa Magnúsdóttir ritari og var það samþykkt.

Salvar tók við stjórn fundarins og gengið var til dagskrár.

Skýrsla stjórnar: Guðrún Gauksdóttir

Stjórn æðarræktarfélags skipa Guðrún Gauksdóttir, Erla Friðriksdóttir, Salvar Baldursson, Sólveig Bessa Magnúsdóttir og Sæmundur Sæmundsson, í varastjórn eru Margrét Rögnvaldsdóttir og Sigríður Magnúsdóttir. Guðrún talaði um tíðarfar síðasta vor. Fremur svalt var í veðri í maí um landið suðvestanvert á meðan hlýtt var á Norðaustur- og Austurlandi. Mjög hlýir dagar voru í lok mánaðar á Norðuausturlandi. Mánuðurinn var óvenju úrkomusamur, þá sérstaklega vestanlands. Ný mánaðarúrkomumet voru sett á nokkrum stöðvum í maí. Júnímánuður var óvenju þungbúinn um landið sunnan- og vestanvert. Sólskinsstundir í Reykjavík hafa ekki mælst eins fáar síðan árið 1914. Úrkoma var mikil í þessum landshlutum og veður fremur svalt. Á austanverðu landinu var aftur á móti hlýtt og sólríkt. Hiti fór þar margoft yfir 20 stig. Sunnan- og suðvestanáttir voru ríkjandi. Veðurfarið hafði víða slæm áhrif á dúntekju Vestanlands en heildardúntekja á landinu var ágæt þar sem vel viðraði austan og norðaustanlands. Nánar verður farið yfir það í fréttum frá deildum. Þá hefur dúnsala verið dræmari og heyrum við betur um það undir liðnum sölu- og markaðsmál.

Verkefni stjórnar voru margvísleg. Haldinn var vinnufundur s.l. vor þar sem unnið var úr ályktunum og hópavinnu frá aðalfundinum á Raufarhöfn. Á fundinum var ályktað um ágang vargs og möguleg áhrif þangskurðar og sjókvíaeldis á æðarfugl. Athugasemdum og tilmælum frá hópavinnu á aðalfundinum má skipta í fjóra flokka þ.e.; fullvinnslu og sýnileika,  að virkja deildir og efla samskipti félagsmanna, fræðslu um umhirðu varps og æðardúns og markaðsmál og markaðssetningu. Þessi viðmið hafa verið grunnur að þeim áhersluatriðum sem stjórn hefur unnið  að. Tilnefnt var í nefnd sem kölluð er vargnefnd þar sem hugmyndin er að fram komi tillögur og hugmyndir um heildarstefnumótun í þeim málum (sjá kynningu hér síðar). Hvað varðar tillögu um þangskurð og sjókvíaeldi er verið að ýta á stjórnvöld með rannsóknir á þessum málum. Að því er varðar þangskurð sérstaklega þá hefur stjórn unnið með æðarbændum sem hagsmuna hafa að gæta.  Hvað varðar tilmæli um sýnileiki og markaðssetning leiddi það til þess að leitað var  samstarfs við Listaháskóla íslands (sjá kynningu hér síðar). Þá er Í gangi átak að endurvekja deildir og efla samstarf en Margrét hefur haldið utan um það verkefni (sjá kynningu hér síðar). Þáttur í markaðssetningu og sýnileika er að sækja um að íslenskur æðardúnn verði verndað afurðaheiti (sjá kynningu hér síðar). Auk þess er verið að vinna að markaðsrannsóknum í Þýskalandi og tengslin við Japan. Átak í friðlýsingu æðarvarpa getur verið mikilvægur þáttur í sýnileika og að vekja athygli á mikilvægi fuglsins (sjá kynningu hér síðar). Önnur verkefni stjórnar snúa að dúnmati bæði reglum og framkvæmd en það eru ákveðnir erfiðleikar með vottorðin á fullunnum vörum. Í gangi er endurskoðun á lögum félagsins í samstarfi við lögfræðing bændasamtakanna en það er kjörið að nýta afmælisárið til að uppfæra lögin. Alltaf er áframhaldandi vinna í kringum heimasíðu en þar væri æskilegt að koma meiri upplýsingum inn t.d. varðandi söluaðila, en það kemur alltaf töluvert af fyrirspurnum um söluaðila/útflutningsaðila. ÆÍ er núna með lista með söluaðilum frá þeim sem eru í Samtökum atvinnulífsins – æðardúnshópsins. Vinna við miðlun fræðsluefnis eru í gangi og Sigríður heldur utan um það. Stefnan er að finna fróðleik um æðardún og vinnslu og fá heimild til að birta á heimasíðu. ÆÍ er með hugmyndir að faraí  kynnisferðir til Vega í Noregi og/eða Kanada og fljótlega verður sendur út póstur til að kanna áhuga á slíkri heimsókn. Auk þessa alls hefur ÆÍ veitt upplýsingar og ráðgjöf að fremsta megni til félagsmanna. Æðarræktarfélagið verður 50 ára á næsta ári og fyrirhugað er að halda upp á þann áfanga með ýmsum hætti. Ákveðið hefur verið að halda fundinn í Reykjavík 30.-31. ágúst og er m.a. fyrirhugað að heimsækja Bessastaði og fá að skoða varpið þar.

Ársreikningar: Sæmundur Sæmundsson

Gjaldkeri fór yfir ársreikninga félagsins. Helstu tölur úr ársreikningi eru að tekjur voru kr. 1.218.171, gjöld kr. 1.691.112, því var rekstrarhalli upp á  kr. 472.941, að teknu tilliti til fjármunatekna og fjármagnsgjalda er niðurstaðan kr. 109.551 í mínus. Sæmundur nefnir að ljóst sé að niðurfelling búnaðargjalda séu að hafa þessi áhrif á tekjur félagsins og ljóst sé að hækka þarf félagsgjöld því þrátt fyrir að félagið búi að því að eiga ágæta sjóði gangi ekki að reka félagið með halla til lengri tíma. Efnahagsreikningur félagsins sýnir að eignir félagsins eru kr. 15.694.170.

Fyrirspurnir um skýrslu formanns og reikninga.

Helgi Pálsson spyr af hverju ekki sé lengur í reikningum sú upphæð sem sé ógreidd til deilda þ.e. þegar deildir séu ekki komnar með kennitölu og reikning til að fá greitt. Sæmundur svarar að þetta væri ekki lengur inn í reikningum því það væri hæpið að aðildarfélög gætu fengið félagsgjöld greidd aftur í tímann. Helgi spyr líka um liðinn bundið eigið fé. Sæmundur svarar að skv. lögum um ársreikninga á að meta fjármálagerninga á markaðsvirði. En mismunurinn á nafnverði og markaðsvirði  (matsbreytingin) á að vera færður á eiginfjárreikning sem bundið eigið fé þar sem ekki er heimilt að greiða út arð eða úthluta því úr eiginfjárreikningi félagsins. (37. og 38. gr.)Við sölu á bréfunum leysist þessi færsla upp.“

Starf innan deilda: Margrét Rögnvaldsdóttir

Margrét Rögnvaldsdóttir segir frá starfi sínu við innra starf deilda en hún hafði áhuga á að fá yfirsýn yfir hversu margar jarðir með æðarvarp væru á hennar svæði. Hún byrjaði að skrá jarðir í sinni deild. Bar saman varp 1940 og 2018 og notaði viðmið hvort dúnninn væri hirtur. Nú eru 32 jarðir með æðarvarp en voru 49 árið 1940, svæðið er Æðarræktarfélagið N-Austurlandi Kelduhverfi í Vopnafjörð að Hellisheiði. Nú stendur til að skrá þetta á sama hátt um allt land. Lengi vel hefur verið talið að varp sé á um 400 jörðum en tölur eru síðan 1940.  Þessi vinna er komin í ákveðinn farveg og verður unnin í samvinnu við félögin um allt land.  Margrét nefnir að  N-Austurland og Austurland séu komin með facebookarsíðu þar sem sé ýmis fræðsla og fl. og fólk getur haft samskipti innan deildarinnar. Deildir eru á öllu landinu nema Suðausturlandi en Margrét og stjórn ÆÍ eru að aðstoða fólk við að endurvekja deildir.  Flestar deildir eru komnar á skrá hjá ríkisskattstjóra og komnar með kennitölu og bankareikning til að fá sína hlutdeild í félagsgjöldum.

Nauðsynlegt að hafa yfirsýn yfir hvar og  hversu margir stunda æðarrækt því sem hópur er slagkrafturinn meiri til að vinna að sameiginlegum málum það ættu allir æðarðræktendur að vera félagsmenn. Margrét óskar eftir að fá sendar upplýsingar um æðarvörp.

Verndað afurðarheiti: Margrét Rögnvaldsdóttir

Æðarræktarfélagið er að vinna í umsókn um verndað afurðarheiti fyrir íslenskan æðardún. Það hefur sýnt sig að vörur sem hafa verndað afurðarheiti seljast betur og á hærra verði.  Kannanir í Evrópu hafa sýnt að neytendur eru tilbúnir að greiða hærra verð fyrir vörur sem bera landfræðilega merkingar og staðfesta uppruna vörunnar þannig að hann sé skýr og óyggjandi. Neytendur þurfa að vita hvaðan varan kemur og hvernig hún er unnin. Ef umsóknin verður samþykkt þá er fengin heimild til að nota auðkennismerki GI kerfisins hjá ESB sem er mjög þekkt og staðfestir sérstöðu og gæði. Ferlið tekur töluverðan tíma því umsóknin þarf að vera ítarleg og með staðfestingu í ýmis gögn og rannsóknir.  Helstu rök fyrir að sækja um verndað afurðarheiti eru: að fá formlega viðkenningu á sérstöðu íslenska æðardúnsins; að styrkja samkeppnisstöðu gagnvart öðrum dún; að skapa ný tækifæri á innlendum og erlendum mörkuðum; og að koma til móts við auknar kröfur neytenda um upplýsingar um uppruna afurða. ÆÍ vonast eftir að vera búið að fá verndað afurðarheitið Íslenskur æðardúnn – Icelandic Eiderdown á 50 ára afmæli félagins árið 2019.

Fyrirspurn frá Guðrúnu Sigurðardóttur um hvort umbúðirnar þurfi að vera vottaðar. Margrét átti von á að vottunin væri eingöngu á dúninn.

Varnir í æðarvörpum- vinnuhópur : Sólveig Bessa Magnúsdóttir

Stjórn ÆÍ ákvað á vinnufundi s.l. vor að kalla til menn  úr félaginu til að mynda vinnuhóp sem fjallað gæti um varnir í æðarvörpum í víðu samhengi. En þannig eru málin í vörnum æðarvarpa í dag að fjármagn frá opinberum aðilum hefur dregist verulega saman síðust ár og æðarbændur skortir bæði fjármagn og tíma til að verja vörp sín.  Nefndinni er ætlað að fjalla um varnir við ref, mink og flugvarg.

Sólveig Bessa tók að sér að koma hópmun saman. Fyrsti fundur hópsins var að morgni þessa fundardags þar var rætt um fyrirkomulag á nefndarstörfum og hlutverk nefndarinnar og þessir punktar komu fram: a. Kerfið og umhverfið sem við lifum – varnir – friðlönd. b. Jafningjafræðsla þ.e. kynna og/eða nýta þá þekkingu  sem til staðar er hjá æðarbændum og veiðimönnum. c. Safna saman upplýsingum um hvernig staðan í vargeyðingu er í dag.  Helgi Þorsteinsson tók að sér að verða formaður hópsins en aðrir í hópnum eru Ásgeir Gunnar Jónsson, Björgvin Sveinsson, Páll Þórhallsson, Helgi Pálsson, Sigurður Guðjónsson, Pétur Guðmundsson og Óðinn Logi Þórisson.

Ávörp gesta: Sindri Sigurgeirsson formaður Bændasamtakanna

Sindri þakkaði fyrir boðið og fannst ánægjulegt að heyra mikinn hug æðarbænda fyrir að efla starfið. Nefndi að þetta væri annað umhverfi eftir að búnaðargjöldin lögðust af. Ræddi um breytingu á félagsgjöldum en það eru  u.þ.b. þriðjungur af þeim sem áður voru í BÍ sem ákváðu að vera með í Bændasamtölunum eftir breytingu. Aðildarfélög BÍ eru allt sjálfstæð félög og félögin standa og falla með félagsmönnum. BÍ hefur stofnað vinnuhóp til að skoða núverandi stöðu eftir breytingu. BÍ vill vera stóri bróðir eða hin mjúka hönd til að styðja og leiða aðildarfélögin. Sindri sagði að öll  séum við mikilvæg í samfélagi sveitanna hvað sem við búum við og hversu stórt og saman sköpum við þetta menningarsamfélag, m.a. með tilliti til ferðaþjónustu. Sindri ræddi um góðar landbúnaðarafurðir á Íslandi. Fór yfir helstu málefni sem BÍ er að vinna í um þessar mundir þar sem stærstu málin væru hrákjötsmálin, tollamál og umhverfismálin. Óskaði æðarbændum velfarnaðar í störfum og þakkaði samstarfið.

Merete Rabölle spyr Sindra í hvað félagsgjöldin fari  og hvað bændasamtökin geri fyrir æðarbændur.  Sindri þakkar fyrir fyrirspurnina og svarar að hagsmunagæslan fari oft hljóðlega fram og komi ekki alltaf upp á yfirborðið. BÍ vinni að hagsmunum sveitanna á margvíslegan hátt, þau gæti hagsmuna gagnvart þingi oft í samstarfi við aðildarfélögin. BÍ sé í forsvari fyrir samninga sem gerðir eru við ríkið. Bændasamtökin hafi marga snertifleti. Margir starfsmenn vinna fyrir BÍ og landbúnaðinn í heild  og geta hjálpað aðildarfélögum að koma  sínum málum áleiðis.  BÍ á Hótel Sögu bændur geta fengið þar afslátt.

Landbúnaðarklasinn:  Tjörvi Bjarnason frá Bændasamtökunum

Tjörvi kynnti landbúnaðarklasann sem stofnaður var 2014 sem hefur verið að byggja upp starfsemi, en markmiðið er m.a. að gæta að sameiginlegum hagsmunum og deila þekkingu. Unnið er að fjölgun aðila og nýir aðilar hafa verið að koma inn í samstarfið og þar á meðal ÆÍ. Tjörvi fór yfir hvað klasi væri og klasa sambærilegra félaga. Klasa er ætlað að efla samkeppnishæfni og samstarf aðila án þess að sameinast. Við vaxandi kröfur er þetta leið til að dragast  ekki aftur úr, komast inn og á nýja markaði og efla sinn hag.  Landbúnaðarklasinn stefnir að því að standa fyrir  viðskiptahraðli þá gætu aðilar sótt um að taka þátt og einhver ákveðinn fjöldi verður svo  valinn úr þeim umsóknum.  Þetta gæti hugsanlega verið spennandi fyrir einhverja æðarbændur. Landbúnaðarklasinn í heild gæti snert um 12-20 þúsund manns þ.e. sem hafa einhvern hag af eða tengjast s.s. BÍ og aðildarfélög og fyrirtæki s.s. afurðarstöðvar og þjónustustofnanir.  Það sem hefur verið gert er t.d. gerð sjónvarpsþátta, samningur við sjávarklasann um aðstöðu fyrir nýsköpun og framleiðslu, stefnumótun milli frumkvöðla og fyrirtækja og ýmislegt fleira. þetta er heimasíða landbúnaðarklasans www.landbunadarklasinn.is

Hádegisverður

Tilraun II – æðardúnn: Hildur Steinþórsdóttir, Rúna Thors og Tinna Gunnarsdóttir frá Listaháskóla Íslands:

Hildur, Rúna og Tinna kynntu verkefni sem þær vinna að á vegum Listaháskóla Íslands í samvinnu við ÆÍ. Verkefnið er farandsýning með 12 verkum þar sem að æðardúnn er settur í nýtt óvænt samhengi í gegnum skapandi samtal listamanna, æðarbænda og fræðimanna.

Hildur er arkitekt og Rúna og Tinna eru vöruhönnuðir en þær byggja hugmynd sýna á  sýningu sem var í Hafnarborg „Tilraun –leir og fleira“ þar sem paraðir voru saman hönnuðir og listamenn.  Hugmyndin er að  halda sýningu sem mundi veita innsýn inn í ferlið og aðferðarfræðina. Þetta yrði opin tilraun þannig að eitthvað nýtt getur alltaf komið inn.  Hlutverkið er að horfa á umhverfið og leita að möguleikum. Þess vegna er gaman að tengja saman sem flesta aðila. Sýningin ætti að vera víða um land og möguleiki á að fara út fyrir landsteinana. Sýningin á að fræða horfandann um æðarfuglinn og umhverfi hans þar sem æðarræktarferlið  er einstætt ferli þar sem sambýli virðing, hugvit og nýtni eru einkennandi og einnig að samband manns og æðarfugls er einstakt. Spurt er m.a. hvert  hlutverk æðardúns sé í framtíðinni. Ekki er eitt markmið með sýningunni það, getur breyst og nýtt komið inn. Þær segja tilhneigingu í nútímanum til að aðgreina menningu frá efnum en þær vilja flétta saman menningu og efni og sýna gæði og gildi efnis. Sýningin mun samanstanda af 12 mismundandi verkum og sýningaraðilar hafa bakgrunn í myndlist, hönnun, arkitektúr, tónlist, sviðslist o.fl. Þær þurfa aðstoð æðarbænda og vilja að þeir taki þátt, þær gera ráð fyrir að ferðast um og hafa samband. Það vantar fjármagn í verkefnið og eru þær að sækja um styrki á ýmsum stöðum.  Upphaf verkefnisins var í maí 2018 og áætluð lok eru í nóvember 2019

Merete Rabölle var með fyrirspurn um hvort þetta væru 12 bændur. Þær útskýra betur að um sé að ræða 12 mismunandi listamenn.

Margrét Rögnvaldsdóttir tekur til máls og nefnir hversu spennandi þetta verkefni sé og  að æðarbændur væru glaðir að fá þær í heimsókn og í samvinnu.

Æðardúnn og æðarrannsóknir: Jón Einar Jónsson, Rannsóknasetri Háskóla Íslands á Snæfellsnesi

Jón Einar sagði frá  starfsemi  Rannsóknarseturs HÍ á Snæfellsnesi í rannsóknum á æðarfugli.

Rannsóknir eru m.a. í muninum á formbyggingu dúns æðarfugls og  grágæsar. Búið að gefa út skýrslu á ensku og til er samdráttur á íslensku.

Rannsóknarsetrið fylgist með 30 kollum á hverju ári og taka starfsmenn dún og ætla að fylgjast með hvort verða breytingar á dúninum  með aldri. Þeir eru einnig farnir að merkja unga.

Páll Þórhallsson spurði um litarmun á dún. Jón Einar sagði að skýringar væru mismunandi og ýmsar getgátur væru i gangi en engin vissa s.s.  væri spurning hvort dúnn upplitist í sól, hvort kollur séu að verpa í gamalt gæsahreiður, hvort það séu gamlar kollur sem eru ljósari. Spurning úr sal um úlpurnar frá Canada goouse  hvaða dúnn þetta sé. Jón segir að flest allur dúnn  komi frá Kína og hann geti ekki svarað þessu. Pétur Guðmundsson  spyr hvort eitthvað sé um albinóa. Jón segir eitthvað um það. Sigríður Magnúsdóttir spyr hvort kolla og gæs reyti báðar dún ef þær eru að verpa í sama hreiður.  Jón svarar að það verði samkeppni um hreiðrið á meðan þær eru að verpa en svo nær önnur yfirhöndinni og þá sé varla komin dúnn.

Kynning á stöðu sérfræðings í hlunnindanýtingu með áherslu á æðarrækt: Bjarni Jónsson hjá Náttúrustofu Norðurlands vestra

Bjarni Kynnti hugmyndir um nýtt sérsvið náttúrustofu á norðurlandi vestra í hlunnindanýtingu

Bjarni er forstöðumaður og staðsettur á Sauðarkróki.  Hann segir að það vanti upp á að sinna ráðunautastarfi fyrir okkar  hóp og taldi þetta vera svið sem þyrfti að koma að.

Sigríður Magnúsdóttir spyr hvað komið hafi út úr rannsóknum á fugladauða á Hrauni á Skaga. Bjarni svarar að þetta hafi verið fuglakólera sem varð ekki útbreidd en er bráðsmitandi.

Salvar hvetur æðarbændur og aðra hlunnindabændur til að ýta þessa þjónustu sem þeir hyggjast koma á fót hjá Náttúrustofu Norðurlands vestra

Friðlýsing æðarvarps – kynning á skiltum:  Sigríður Magnúsdóttir

Sigríður kynnir friðlýsingu æðarvarpa og skilti sem stjórn ÆÍ hefur látið hanna og gefa út. Hugmyndin er að koma í veg fyrir óæskilega umferð í æðarvörpum. Tímabilið sem skiltin eru virk er frá 15. apríl til 14. júlí ár hvert. Bæjarnafnið kemur fram á skiltinu og á því er lögð áhersla á það að öll óviðkomandi umferð um varplandið sé óheimil á þessum tiltekna tíma. Yfirlit friðlýsinga í gildi liggja frammi hjá sýslumönnum. Hægt er að panta skiltin í gegnum heimasíðu ÆÍ, þau eru í tveimur stærðum og kosta kr. 6.200 og 8.060.

Nokkur umræða varð um merkin og hvort þau væru nógu áberandi eða hefðu nægan fælingarmátt, nokkrir nefndu að bannmerkið  hefði þurft að vera meira áberandi  og að þetta skilti muni e.t.v. frekar laða fólk að. Einnig kom ábending um að það hefði þurft að vera á fleiri tungumálum. Guðrún, Bessa og fleiri úr stjórn svara þessu þannig að mikil umræða hafi verið í stjórn við gerð skiltanna og einmitt þessi sjónarmið hafi komið fram en haft var að leiðarljósi  við hönnun skiltanna að koma í veg fyrir óæskilega umgengni um varplöndin en í sátt við umhverfið og mannlíf einnig að skiltin væru ekki mjög áberandi hvorki í lit eða skilaboðum  og væru þannig ekki sjónmengun. Þau gæfu til kynna að þarna væri æðarvarp í gangi og væru vinsamleg ábending til fólks að það virti þennan viðkvæma tíma fuglanna. Umhverfisstofnun kom inn í hönnun skiltanna. Bændum væri svo frjálst að hafa auk þess áberandi bannmerki með þessum ef þess þyrfti.

Ingunn kom með ábendingu um að hægt væri að hafa  QR kóða á skiltunum þannig að hægt væri að kalla fram fleiri tungumál í gegnum síma eða tölvu.

Æðarfugl á válista : Jón Einar Jónsson, Rannsóknasetri Háskóla Íslands á Snæfellsnesi

Jón Einar fór yfir nýlegar upplýsingar frá Náttúrustofu Íslands þar sem fram kemur að æðarfugl er kominn á válista, sjá glærur. Margar ástæður geta legið til þess að fuglinn sé kominn á válista en eins og staðan er nú er vonandi ekki ástæða til að hafa áhyggjur af stofnstærðinni nema eitthvað komi uppá í náttúrunni. Hægt er að fara inn á válista IUCN (alþjóðlegu náttúruverndarsamtakanna) á netinu: https://www.iucn.org/resources/conservation-tools/iucn-red-list-threatened-species og inn á Náttúrufræðistofnun til að sjá fugla á íslandi á válista: http://ni.is/midlun/utgafa/valistar

Jón Einar taldi margt geta haft áhrif á fækkun æðarfugls s.s. veðurfar, súrnun sjávar, og minkur, refur og hitastig sjávar.

Sölu – og markaðsmál: Erla Friðriksdóttir

Erla fór yfir útflutningstölur síðustu 10 ára.

Sjá töflu að neðan um magn hrádúns í útflutningi, útflutningsverðmæti og meðalverð æðardúns. Ath. að tölur fyrir árið 2018 eiga ekki við allt árið

Eins og þessar töflur sýna fór útflutningur á æðardúni   í fyrsta sinn síðan 2009 undir tvö tonn.

Þessar tölur sýna líka að magn í útflutningi og verð er að lækka. Dúnninn er eins og áður mest fluttur til Japan og Þýskalands en einnig til annarra landa í minna mæli.

Merete Rabölle spyr Erlu hvort hún haldi að það hafi hrif á markaðinn að æðarfuglinn sé kominn á válista. Erla svarar að það sé agalegt að æðarfuglinn sé kominn á válista en hún geri sér ekki grein fyrir hvaða þýðingu það hafi fyrir tínslu á dún. Þetta sé kannski meira varðarráðstöfun núna og hún hafi ekki áhyggjur af því viðskiptalega. Hún nefnir að margir viðskiptavinir hennar hafi  áhyggjur af því að enginn taki við að týna æðardúninn af yngri kynslóðunum. Merete spyr hvaða ógn hún telji vera í viðskiptum með dún, hvort rússneskur dúnn  sé  ógn eða önnur samkeppni.  Erla veit ekki til þess  og heldur að það sé engin bein ógn bara spurning um framboð og eftirspurn.

Spurning úr sal um hvernig  salan sé innanlands og  eftirspurnin á innanlandsmarkaði. Erla getur bara svarað fyrir sig þar sem hún er að framleiða smávörur á innanlandsmarkað að hennar reynsla er að þessar vörur seljast bæði til Íslendinga og útlendinga en Íslendingar kaupa samt ekki sængur af henni. En það er ekki til tölur um innanlandssölu.

Pétur Guðmundsson tók til máls og talaði um að sennilega væri hluti ástæðunnar fyrir sölutregðu núna ákveðið framboð á æðardún  frá Rússlandi á lágu verði,það sé notað til að pína verðið niður.

Fréttir frá deildum

• Vesturland – Svanur Steinarsson
  Mikil rigning en flestir náð þokkalegum dún. Þrátt fyrir ágætan dún náði kollan að koma upp ungum. Refurinn er mikið vandamál og ekki nóg sem sveitafélagið kemur að þessu. Vill nefna að honum finnst að eigendur eigi að fá leyfi til að brenna sinu en það er mikið ferli.

• Æðarræktarfélag Snæfellinga -Ásgeir Gunnar Jónson
  Tekur undir með Svani með að veður var blautt. Áhyggjuefni á hans svæði er ásókn í þangskurð t.d. erlendir aðilar en það verður borin upp tillaga á fundinum um þangskurð. Ásgeir vill nota tækifærið hér og nefna að hann hefur verið að meta dún í smásölu en vottorðin eru stór og ljót og í óumhverfisvænum plastvasa. Hann kemur með tillögu um að fá einhverja í lið með sér til að framleiða nett falleg vottorð.

• Dalasýsla og A- barðastrandasýsla – Helga María Jóhannesdóttir
  Æðarvarpið fór vel af stað gott veður í apríl en maí og júní úrkomusamir auk þess var svalt í verðri þetta hægði á varpinu. Þrátt fyrir það var góð dúntekja. Töluvert samt af yfirgefnum hreiðrum vegna bleytu og sérstaklega á fastalandinu en misjafnt eftir stöðum. Þau hafa fengið mann til að eyða vargi sem fór víða annars sinnir fólk þessu sjálft. Glíma við flugvarg í eyjunum en tófan og fleira í landi. Deila áhyggjum af auknum þangskurði og vilja að það verði rannsakað hvaða áhrif það hefur á æðarfuglinn og lífríkið.

• Dúnland Ísafjarðarsýslur og V-Barðastrandasýsla – Salvar Baldursson
  Varpið gekk ágætlega en blautt vor, svæðið er stórt svo það var misjafnt. Sama baráttan við refinn sem er skæður og minkinn líka. Annars allt í svipuðu formi og vanalega.

• Strandasýsla – Pétur Guðmundsson
  Allt betra en í fyrra, þokkaleg tíð. Mikið af fugli sem ekki varp og skilaði ekki í hreiður. Hefur dregið 619 unga úr minkagreni.

• Varpland Húnavatnssýslu Helgi Pálsson
  Tíðarfar til dúnhirðu var slaklegt í vor, rigning og því þurfti að fara oft til að taka dún.
  Mikið um ref og mink og svo er hrafninn farinn  að valda miklum búsifjum. Uppeldi er á haugunum á Blönduósi. Deildin er loksins komin með kennitölu og heitir í dag Varpland. Varp fór snemma af stað einnig verpti eitthvað af fugli eftir Jónsmessu. Mikið af æðarungum komst upp í vor.

• Norðvesturland – Sigurður Guðjónsson
  Voraði vel í Skagafirði en svæðið nær yfir fleira en eitt veðurfarssvæði. Fengu ekkert hret og viðraði ágætlega. Fengu samt flóð í Héraðsvötnum en þar er varp í hólmum. Óútskýrður fugladauði á Hrauni á Skaga sem sennilega hefur verið fuglakólera en dreifðist ekki út til annarra varpa en varð verulegt tjón á Hrauni. Upplifði sölutregðu, finnst hún vera orðin pínulítið löng hverju sem er um að kenna. Lítur ekki bara á æðarrækt sem atvinnumál heldur menningarmál – strandmenningu. Hafa sótt um í sjóð og fengið  styrk í sýningu og líka frá ÆÍ.
  Ekki mikið svigrúm til að standa í sýningum. Hættur að fá styrki frá félaginu en hefur fengið styrki eftir öðrum leiðum. Svartbak hefur fækkað kannski vegna þess að búið er að loka fyrir aðgang að úrgangi. Refurinn er búinn að granda tveimur vörpum í Skagafirði og er kominn vel á veg með það þriðja. Fólk hefur ekki bolmagn í litlum vörpum til að vaka yfir vörpum í einn og hálfan mánuð.

• Æðarræktarfélag Norðausturlands – Margrét Rögnvaldsdóttir
  Héldu aðalfund og 39 mættu. Reyna að hafa fræðslu og Helgi sýndi hvernig hann ver varpið sitt. Einmuna tíð í vor og sumar og fólk almennt mjög ánægt með varpið og mikið komist upp af unga. Mikið um mink, ref og flugvarg. Annars allir mjög kátir með þetta sumar.

• Skaftafellssýsla – Gísli Karl
  Gísli kominn til að kynna sér starf æðarbænda. Kemur sem fulltrúi Skaftafellssýslu en þar eru menn að reyn að koma starfi í gang og endurvekja félagið.

Tillögur/ályktanir

Fundarstjóri Salvar Baldursson las upp tillögur þær sem liggja fyrir fundinum. Hér eru þær settar fram eins og þær voru samþykktar.

I. Árgjald.
Aðalfundur Æðarræktarfélags Íslands árið 2018 ályktar að árgjald fyrir árið 2019 verði kr. 6.000.

II. Styrkir til deilda. Aðalfundur Æðarræktarfélags Íslands 2018 leggur til að stjórn félagsins hafi heimild til að veita æðarræktardeildum fjárstyrki vegna tilgreindra, rökstuddra verkefna, s.s. vargeyðingar. Styrkir verða einungis greiddir gegn afriti af reikningum.

III. Sjókvíaeldi og æðarfugl. Aðalfundur Æðarræktarfélags Íslands 2018 ítrekar fyrri ályktanir sínar um að brýn nauðsyn sé á því að rannsaka og vakta áhrif sjókvíaeldisstöðva og stækkunar þeirra á lífríki sjávar og þar með beina og óbeina hættu fyrir vöxt og viðkomu æðarfugls.

IV. Öflun sjávargróðurs í atvinnuskyni

Aðalfundur Æðarræktarfélags Íslands 2018 ítrekar ályktun sína frá aðalfundi 2017 að í breytingum á lögum nr. 116/2006 um stjórn fiskveiða og lögum nr. 74/2012 um veiðigjald, sem varða öflun sjávargróðurs, felist ólögmæt skerðing á eignarrétti eigenda jarða sem liggja að sjó og þessi hlunnindi tilheyra, þ. á m. æðarbænda. Stjórn ÆÍ er falið að vinna að lausn málsins ásamt þeim æðarbændum sem málið varðar.

Umræður um tillögurnar

• Sjókvíaeldi og æðarfugl: Helgi Páll segir frá sinni reynslu af sjókvíðaeldi og jákvæðum áhrifum þess á æðarvarpið að Hlaðseyri við Patreksfjörð, nú er búið að taka laxahringina og færa utar í fjörðinn.
• Öflun sjávargróðurs í atvinnuskyni: Ásgeri Gunnar segir að þetta mál brenni á bændum í þeirra félagi lítið annað hafi verið rætt á aðalfundi deildarinnar.
  Erla Friðriksdóttir segir að með nýjum lögum sé verið að ganga á eignarétt landeigenda verið sé að innheimta auðlindagjald eða skatt af landareign.
  Kristinn segir að grundvöllurinn að þessu gjaldi sem fiskistofa ætlar að taka er sá að rannsaka þurfi þang hann telur að búin sé að rannsaka þang í mörg ár og þeim sem hafa slegið þang hafi veri gert að skila skýrslum, hann spyr hvað  ætlar fiskistofa að fara að rannsaka sem ekki er búið að gera nú þegar, stutt sé í að tekið verið gjald af rúllunum og kollunum.
  Helgi Pálsson talar um hnignun vistkerfa, talar um að þari og þang sé horfið.
  Greinargerð með þessari tillögu lá fyrir fundinum og var send út í tölvupósti til félagsmanna.
  Atli sér ekki annað en að félagið þurfi að vinna að þessu stóra máli í samvinnu við aðra hagsmunaaðila.

Kosningar

Kosið var um tvo menn í stjórn og tvo í varastjórn. Salvar og Sólveig Bessa gáfu ekki kost á sér til endurkjörs í aðalstjórn. Sigríður Magnúsdóttir og Margrét Rögnvaldsdóttir gáfu kost á sér í aðalstjórn, ekki komu önnur framboð og þær samþykktar með lófataki. Tvö framboð lágu fyrir í varastjórn. Það voru þeir Páll Þórhallsson og Magnús Helgi Jónasson, voru þeir samþykktir með lófataki. Páll er kosinn til  þriggja ára og Magnús til eins árs. Þá var Guðrún Gauksdóttir formaður kosinn búnaðarþingsfulltrúi og varaformaður Erla Friðriksdóttir til vara. Ásgeri Gunnar kosinn sem skoðunarmaður reikninga til tveggja ára.

Önnur mál

Guðmundur á Hvammstanga kveður sér hljóðs til að tala um félagsgjöldin, vill vekja athygli á að félagaskráin sem gengið hefur um salinn sé eitthvað gölluð það sé búið a henda út af skránni. Sæmundur svarar og segir að stjórn viti nú þegar af þessu og  ein ástæða sé að kerfið hafi eitthvað  klikkað, það sé ekki verið að henda fólki vitsvitandi út en tekið var vel til í skránni fyrir tveimur árum en þetta þarf að athuga vel og farið verður yfir hvað raunverulega hefur gerst.

Sigríður spyr hvernig farið sé að því að stofna deild. Margrét ætlar að vinna að þessum málefnum og aðstoða við að stofna deildir.

Formaður slítur fundi

Guðrún þakkar gestum fundarins og fundarmönnum góða fundarsókn. Þakkar Bessu og Salvari fyrir samstarfið og framlag þeirra til ÆÍ á liðnum árum og býður nýtt fólk velkomið í stjórn.

Hún segir að stjórnin taki vel við ábendingum og vinni eftir þeim.

Guðrún nefnir að halda eigi upp á  50 ára afmæli að ári og hún hvetur félaga til að hafa samband með hugmyndir fyrir afmælishátíð.

Fundi slitið kl. 16:00

Fundarritari

Sólveig Bessa Magnúsdóttir

Aðalfundur Æðarræktarfélags Íslands.                                                                                       Kötlu II, Hótel Sögu 12. nóvember 2016.

Guðrún Gauksdóttir formaður setti fundin kl. 11:00. Bauð alla velkomna og afsakar það að sumir hafi fengið fundarboðið seint. En ef engar athugasemdir eru þá sé fundurinn rétt boðaður. Upplýsir að fundurinn verðið hljóðritaður. Tilnefnir Salvar Baldursson sem fundarstjóra og Margréti Rögnvaldsdóttir sem fundarritara. Það var samþykkt.

Salvar ber upp hvort einhver geri athugasemd við fundarboð. Það var ekki gert og hann fór yfir dagskrána. Gerir breytingu á röðun dagskrár. Niels Árni Lund frá Atvinnuvegaráðuneytinu er fyrstur á dagskrá.

Atvinnuvegaráðuneyti. Niels Árni Lund.

Niels Árni flytur kveðjur frá Gunnar Braga. Ráðuneytið telur að Æðarræktarfélag Íslands sjái vel um málefni æðarbænda. Talar um merkingar á vörum og notkun á dún. Ráðuneytið sé opið fyrir tillögum um minna eða breytt gæðavottorð en það sem nú er notað fyrir minni fullunna vöru eins og t.d. vettlinga eða húfur. En frumkvæði fyrir slíkum breytingum verði að koma frá æðarbændum sjálfum það kemur ekki úr ráðuneytinu segir Níels Árni. Gott námskeið hefur verið fyrir dúnmatsmenn á vegum Hvanneyra og ráðuneytisins. Breyting á Bændasamtökunum breytir ekki því að þau sinna áfram því að afhenda dúnmatsmönnum öll sín gögn. 20 dúnmatsmenn starfa í landinu. Þetta er allt í góðu ferli að mati ráðuneytisins. Hefur sjálfur vottað með bréfi til útflytjenda að dúninn sé ósýktur og farið sé að öllum reglum um náttuúrvernd. Ef eitthvað sem æðarbændur vilja að ráðuneytið sinni þá verður frumkvæði að koma frá æðarbændum.

Skýrsla stjórnar. Guðrún Gauksdóttir.

Guðrún þakkar Birni Inga Knútssyni gjaldkera félagsins samstarfið en hann fer úr stjórn. Sæmundur tók sæti í aðalstjórn í staðinn og tók líka að sér að vera gjaldkeri. Guðrún fór yfir það helsta í starfi stjórnar og í æðarvarpinu. Æðarvarp síðastliðið vor og sumar var mjög gott vegna góðs tíðarfars. Almennt séð eru fregnir mjög góðar.

Verkefni stjórnar . Kynningarefni bæklingur og diskur á 4 tungumálum eru komin í hús. Félagsmenn seti sig í samband við Guðrúnu ef þeir vilja fá DVD myndina. Diskurinn verður seldur á kostnaðarverði. Það hefur verið eftirspurn eftir disknum sérstakleg frá Þýskalandi. Myndin er inn á heimasíðu félagsins. Líka hægt að fá bæklinga til að nýta í sölu. Hann er líka seldur á kostnaðarverði. Söfn og kynningarstarfsemi hafa fengið bæklinga ókeypis. Heimasíðan er komin í gagnið en við viljum nýta hana betur. Bæði til þess að félagsmenn geti nýtt sér hana og líka kaupendur æðardúns. Kallar eftir upplýsingum frá félagsmönnum sem vilja koma sér á framfæri eða þeir sem eru að selja dún. Rannsókn sem átti að fara fram í Japan á markaðsmálum datt upp fyrir vegna þess að rannsóknaraðilinn rakst alls staðar á lokaðar dyr. Styrkur sem fékkst til að rannsaka markaðinn nýtist vonandi í annað verkefni. Stjórnin fór í átak til að auka friðun æðarvarpa. Sendi leiðbeiningar um hvernig æðarbændur ættu að ber sig að. Mjög góðar leiðbeiningar eru á vef Sýslumanns. Nú eru 48 æðarvörp auglýst friðuð. Stjórn ætlar að fylgja þessu eftir. Guðrún segir að stjórnin hafi rætt um hvernig við bregðumst við því að búnaðargjald verði fellt niður um áramót. Kemur betur fram við tillögur frá þessum aðalfundi. Deildir og stjórn finni út saman niðurstöðu í þessu máli. Einnig hefur stjórn rætt nýtingu auðlinda sjávar og sjávarsvæða. Sérstaklega í sambandi við þangskurð og sjóeldi. Guðrún sagði frá velheppnuðu dúnmatsnámskeið síðastliðið vor. Verið að undirbúa námskeið í æðarvarpi sem verður í vor í samvinnu við Lanbúnaðarháskólann. Japanskur aðili vill fá dúnfjaðrir. Guðrún sendi þetta á söluaðila dúns en ef einhver vill fá þessar upplýsingar þá er ekki annað en að setja sig í sambandi við Guðrúnu.

Skýrsla hlunnindaráðgjafa. Sigríður Ólafsdóttir.

Hefðbundið ár. Sigríður stóð fyrir dúnmatsnámskeiði með Landbúnaðarháskólanum. Sumir hafa sent henni hnit vegna friðlýsingar og hún sent til Landhelgisgæslunnar. Ekki nein breyting vegna minka og tófu. Sigríður talar um að vegna breytinga á Bændasamtökunum þá verði líka breytingar á starfi hlunnindaráðgjafa. Starfið minnki. Hvaða þjónustu gætu æðarbændur hugsað sér að kaupa frá RML?

Reikningar félagsins; Björn Ingi Knútsson.

Hefðbundinn reikningur. Staða félagsins er sterk. Aflast meira en eytt er. Gott vegna verkefna framtíðarinnar þar sem búnaðargjaldið er að hverfa. Formaðurinn Guðrún hefur verið dugleg að þefa upp ýmsa styrki. Fengum styrk á síðast ári upp á 1 milljón. Björn telur að innheimta félagsgjalda hafi gengið vel þó svo að minna hafi skilast inn 2015 en 2014 þrátt fyrir fjölgun félaga. Seðilinn birtist í heimabanka undir valfrjálsar greiðslur. Skorar á deildir að hvetja sitt fólk að borga félagsgjöldin. Deildir sem ekki hafa kennitölu og bankareikning fá ekki hlutdeild sína í félagsgjöldum. Heimasíðan orðin mjög fín. En hún auðvitað kostar. Aðalfundur á Hótel Sögu er ódýr en við höldum aðalfund 3 hvert ár úti á landi sem kostar meira. Einn stjórnarfundur var kostaður í Stykkishólmi 2015.

Fyrirspurnir og umræður

Miklar umræður urðu um innheimtu félagsgjalda og ýmsir tóku til máls. Kvartað yfir því að gjaldið sé skráð undir valgreiðslur í heimabankanum. Þetta fari fram hjá mörgum. Björn benti á að þetta væri gert til þess að ekki kæmu dráttarvextir á félagsgjöldin.   Nokkrir félagsmenn kvarta yfir því að þeir hafi ekki verið rukkaðir um félagsgjaldið. Auk þess sem sumir eru ekki með heimabanka og fá þar að leiðandi enga rukkun. Þessi umræða lýkur með því að Guðrún formaður segir að stjórnin taki allt þetta til skoðunar og leysi málið með innheimtu félagsgjalda. Þannig það sé alveg ljóst hverjir hafi kosningarrétt á aðalfundi.

Búnaðargjaldið er í skoðum hjá stjórn ÆÍ og formönnum deilda. Stjórn kynnir þetta til félagsmanna.

Fyrirspurn kom um hvort hægt væri að fá upplýsingar um umferð á heimasíðunni. Guðrún er ekki með þær upplýsingar núna en þær upplýsingar er hægt að nálgast.

Spurningar um hvað æðarbændur græða á því að hafa friðlýst varp. Hagur hvers og eins og líka heildarhagur. Sýnileg fyrir vikið. Þannig við getum takmarkað umferð yfir landið og flug. Þessar upplýsingar eru á heimasíðunni en fólk getur óskað eftir að fá þetta í pósti.  Bæði einstaklingshagsmunir og heildarhagsmunir. Æðarbændur hafa þá lögin á bak við sig ef varp er friðlýst. Það þarf að merkja friðlýst æðarvarp og Guðrún sagði að það væri stefna stjórnar að koma upp sameiginlegu skilti til að merkja slíkt varp.

Salvar ber upp til samþykktar skýrslu stjórnar og reikninga. Allir samþykkja.

Léttur hádegisverður Kl. 12:00‐13:00

Fræðsluerindi. Varpvistfræði æðarfugls við Breiðafjörð Fyrirlesari: Dr. Þórður Örn Kristjánsson

Þórður ólst upp með æðarfugli og ákvað að verða fuglafræðingur. Markmið verkefnisins var að athuga hvort þéttleiki æðarvarps og sníkudýr í fuglinum hefði áhrif á æðuvarp. Rannsóknarsvæðið var í Breiðafirði þar sem 25% af íslenska æðarfuglastofninum er staðsettur.

Sníkjuhreiður þar sem kollur lauma eggi í annarra hreiður er útbreidd varphegðun meðal andfugla í mjög þéttu varpi. Hvers vegna gera þær þetta? Hugsanlega vöntun á góðu hreiðurstæði. Eða kvenfuglar ekki í nægilega góðu líkamsástandi fyrir álegu og auk þess minnkar líkur á afráni eigin eggja úr urptinni. Áleguhegðun rannsökuð með merkingum fugla með litun á gogg. Skoðað hvernig er í ofurþéttu varpi miðað við venjulegt. Samhjálp í ofurþéttu varpi. Mörg egg og líklegt að fleiri kollur eigi eggin einnig skyldleiki. Þétt varp verður til þess að hugsanlega ruglast kolla á því hvaða hreiður hún á sjálf. Minnkandi hitatap frá varpblettinum á því að leggjast á heit egg. Æðurin missir allt af 45% af líkamsþyngd við álegu. Samband milli urptarstærðar og líkamsástands er algengt. Hvað léttast kollur mikið? Ekki samband á milli stærðar? Eiga eldri kollur stærri urpt en yngri? Hlutfallslegt var 32% en þyngdartap per dag er 26 gr. Þungar kollur við upphaf álegu misstu hlutfallslega meiri þyngd en léttari. Fara sjaldnar af hreiðri og léttist meira. Ef kollur voru léttar og hugsanlega ungar nutu þær þess að aðrar kollur lágu á þeirra hreiðri. Ekkert samband fannst á milli urptarstærðar og líkamsþyngdar. Ekkert samand fannst á milli dúntekju og þyngdartaps kollu á álegu. Æðarfulgar 7-15 ára eru líklegastir til að sinna óvenju stórum urptum. Mörg snýkjudýr eru í æðarhreiðrum. Geta haft neikvæð áhrif á fuglin. Allur lífsferill flóa á sér stað í hreiðrinu sjálfu. Sníkjudýrin eru í hreiðri fugla en ekki á fuglunum sjálfum. Alls konar smákvikindi en bara tvö dýr. Dúnflóin og sjófuglamítilinn. Munur á milli varpa. Meira flóarmagn í þéttu hreiðurstöðum. Kollur éta mikið fyrir varptímann. Mest af skelfiski, kuðungi, ígulkerum og kröbbum.   Æðarungar éta mestmegnis marflær fyrstu vikurnar. Kuðungar voru alltaf aðalfæðan nema árið 2007 þegar bertálknar voru ráðandi. Lykilfæða á Breiðafirði reyndist vera flekkunökkvi. Samlokur ekki mikilvæg fæða. Talsvert aðrar niðurstöður en hafa fengist áður. Lífmassi og fjölbreytt fæðuframboð í Breiðafirði. Þannig ekki þarf að leita eða eyða orku í að finna fæðu. Breiðafjörður tilvalið búsvæði æðarfugla. Mjög áhugavert erindi Þórðar. Það er hægt að nálgast alla rannsóknina á heimasíðu Háskóla Íslands www.hi.is

Fræðsluerindi. Auðlindir í netlögum. Lagaleg umgjörð um öflun sjávargróðurs. Fyrirlesari: Arnór Snæbjörnsson, lögfræðingur frá Atvinnuvegaráðuneytinu.

Geri grein fyrir frumvarpi um nýtingu þangs og þara. Lagarammi um nýtingu nytjastofna auðlinda sé sjálfbær. Sjávargróður er nytjastofn í ramma laganna. Reynsla frá Breiðafirði. Nýting aðallega í því að slá þang í fjörum. Líka verið tekinn þari með gripkló. En þarinn vex mest utan netlagnar allt að 30 m dýpi. Það er aðallega hrossaþari sem er nýttur. Engin fyrirmæli í löggjöf en þarf að setja lög og reglur um það. Sérbúnir sláttuprammar slá þangið. Klóþang vex í fjöru . Svipar um sumt til landbúnaðar frekar en sjávarútvegs. Fjörueigendur eru landeigendur yfirleitt bændur. Þari hrossaþari/stórþari vex á meiri dýpi þ.e. langmestu leyti utan netlagna. Nýting hefur verið stöðug hingað til. En nú eru að minnsta kosti tveir aðilar sem ætla að hefja vinnslu á þessu sviði. Þessir nýju aðilar hafa þess vegna ýtt við nýju regluverki. Frumvarpið byggir að leggja þetta inn undir fiskiveiðstjórnarlöggjöfina. Upplýsingaöflun og skráning afladagbók. Eftirlit með nýtingu. Skoðað í framhaldi hvort ætti að setja frekari reglur. Enginn má stunda þessa vinnslu án þess að hafa leyfi frá Fiskistofu. Þannig yrði sláttuprammi skráður sem skip.   Heimilað er að setja skilyrði fyrir útbúnaði pramma. Þurfa að skila inn veiðiskýrslu. Þarf að ná samkomulag við landeiganda um heimild til öflunarinnar áður en leyfishafi hefur öflun sjávargróðurs. Utan netlaga þá þarf heimild til að skipta svæðinu í hólf og takmarka öflun utan þeirra og þannig væri svæðin lokuð skipulega til að hvíla þau inn á milli. Lagt á veiðigjald til að standa undir rannsóknum og eftirliti.  Eigendur sláttupramma borga það gjald. Þetta er takmörkuð auðlind og ekki til nóg þekking. Aukin áhersla á rannsóknir næstu 3 ár. Landeigandi ræður líka mikið um notkun. Frumvarpið myndi gilda tímabundið og síðan endurskoðað. Það komu tillögur að breytingum í meðferð þingsins. Breiðafjörðurinn bestur til nýtingar og þar eru þeir nýju aðilar að hefja starfsemi. Möguleiki á að leyfisveita fjölda móttökusvæða. Kvóti á svæðum. Sækja þarf um að fá starfsleyfi. Ýmislegt þá skoðað eins og t.d. fjárhagslegt bolmagn. Leyfi myndi gilda til 15 ára í senn og endurskoðað með tilliti til aflamagns. Heimild til að breyta eða afturkalla leyfi til verndar umhverfinu og til að endurskipuleggja stjórn sé um að ræða brot á lögum eða skilyrðum. Samþykkt að núverandi Þörungaverksmiðja á Reykhólum myndi njóta forgangs umfram aðra umsækjendur. Þetta þýðir að landeigendur gætu samið við þá einu aðila sem hefðu leyfi og þeir vildu fá til sláttar á sínu svæði. Frumvarpið er ekki samþykkt en verður líklega lagt aftur fyrir þingið. Til skoðunar er að skipa sérstakan samráðshóp um nýtingu og verndun þangs og þara.

Umræður og fyrirspurnir.

Netlögin við stórstraumsfjöru. Þangið er innan við netlögin. Nýting í nágrannalöndum er með ólíkum hætti. Bæði í Kanada og Noregi. Umræða um framkvæmd og hvað væri rétt að gera í þessum efnum. Hver væru vistáhrifin á aðrar lífverur? Það þarf að rannsaka. Talað um að þangvöxtur sé á landi og eign landeigenda. Bændur skera þangið og fái greitt fyrir. Núna eru verktakar sem skera þangið og landeigendur hafa miklu minni möguleika á að hafa tekjur af að skera þang.   Eitt stöðugildi til að rannsaka þetta allt saman. Í Hafrannsóknarstofnum er mikil þekking á þessu sviði og þess vegna eru þessar rannsóknir þar. Erla telur að rannsaka eigi meira áður en frekari leyfi eru veitt. Þangið eigi ekki heima í þessum lögum þar sem þetta sé eign landeigenda. Bara þarinn.  Menn gera sér grein fyrir að þetta hráefni eru verðmæti. Margir telja alveg út úr korti að ríkið sé að ráðstafa þanginu úr fjörunni okkar. Fáranlegt að kalla þetta veiðigjald. Ekkert þang skorið í neinni fjöru ef ríkið ætlar að fara að ráðstafa okkar eigum. Miklar umræður um hvaða áhrif þetta muni hafa á lífríkið.

Fræðsluerindi. Lífríki í netlögum Fyrirlesari: Jón Einar Jónsson, forstöðumaður Rannsóknaseturs HÍ á Snæfellsnesi

Jón hefur rannsakað æðarfugl í 10 ár. Nú er farið velta meir fyrir sér hvað meiri þang og þaraskurður hefur áhrif á æðarfuglinn. Ekki verið rannsakað hér á Íslandi. Hvers vegna er klóþang mikilvægt fyrir æðarfugl. Æðarfugl mjög háður þessu þegar ungarnir eru litlir. Ef ekkert þang þá ekkert ungauppeldi. Þangið hefur íbúa marflær ofl. Ungarnir týna þessar pöddur upp úr þangþekjunni og þangið veitir skjól fyrir ungana þegar þeir eru litlir. Gildir fyrstu 3 vikurnar áður en þeir kafa. Í Breiðafirði er tæpur þriðjungar af grunnsvæði Íslands. Klóþang ekki nema fjörur séu grýttar. Hvergi jafnmikið af botnföstum þörungum. Mikið af botndýrum. Þangið kemur upp á fjöru en þari að mjög litlu mæli. Klóþang er nýtt hjá Írum Kanada og Noregi. Klóþang er greinóttur runni allt að 2 m á hæð. Getur orðið 30 ára. Mikið af lífverum er í þessu klóþangi sem oft er talað um sem regnskóg sjávar. Þarna leynast líka smáfiskar. Stórþari skiptir æðarfuglinn litlu máli, en hann er búsvæði mikilla nytjafiskistofna. En þegar hann slitnar upp þá skiptir hann máli. Þang og þari eru fæðuuppspretta og skjól. Mikilvæg í fæðukeðjum. Mikilvæg sem búsvæði. Hver verða áhrif aukinna nýtingar? Áhrif nýtingar eru aðeins þekkt frá erlendum rannsóknum. Svæiðsbundin áhrif. Minni fæða fyrir dýr ofar í fæðukeðjum. Skjól vantar fyrir lífrík. Næringargildi. Eru bein áhrif sláttar klóþangs. Lítið af magnbundnum upplýsingum. Afleit áhrif sláttar klóþangs. Fæðuframboð fyrir æðarunga minnkar, skjól mninkar , einföldun búsvæðis, áhrif þéttleika bogkrabba, snigla, kræklings, hveldýra og hrúðukarla. Áhrif klóþangstekju á æðarfugl í Kanada eru einu rannsóknir sem eru til. Yngstu ungarnir geta ekki kafað og því háðir fæðuöflun í yfirboði sem er ekki möguleg utan klóþangs. Yfirboðið minnkar fyrir æðarungana. Þetta hefur ekki verið rannsakað á Íslandi. Fleiri þættir ráða vali æðarfugls á búsvæði en bara klóþang. Þyrfti að rannsaka samanburðasvæði með engu klóþangi. Hvað væri fuglinn að borða á hvoru svæði fyrir sig. Flókið og dýrt verkefni. Núna eru rannsóknir um uppskeru og blautvigt. Bara verið að rannsaka þarann og þangið. Ekki að svara spurningum um lífríkið. Eða hvaða áhrif aukin ásókn í þara og þang hefur á lífríkið. Jón mun leggja til að farið verið í rannsóknir á lífríkinu. Hvaða áhrif verður á það við að auka þangsláttinn.

Umræður og fyrirspurnir

Umræða um áhrif af dragnótaveiðum og laxeldi. Jón segir að ekkert sé vitað um dragnót en það sé vitað að meiri bátaumferð hefur vond áhrif á fugla. Þó er ekki margt sem truflar æðarkollur. Hugsanlega meiri inngrip með laxeldi en slátt á þara og þangi sem getur vaxið aftur. Kemur mengun frá laxaeldi? Ef meiri mengun þá getur það hugsanlega orðið til þess að það verði vöntun á súrefni. Skiptar skoðanir á þessu og ekki neinar rannsóknir til. Á Vestfjörðum hafa menn þó haft æðarrækt nálægt laxeldi og telja það hafi ef eitthvað er verið til bóta fyrir fuglinn.

Pétur frá Ófeigsfirði kynnir fréttir og tillögur frá deildum.

Svanur Steinarsson Mýra og Borgarfjarðarsýsla, Æðarræktarfélag Vesturlands. Gott vor. Allt mjög gott. Æðarvarp gekk vel mikið æti og fuglinn kom snemma. Virtist koma upp helling af ungum. Refurinn virtist vera í aukningu.

Erla Friðriksdóttir Snæfellsnes- og Hnappadalssýsla. Æðarverndarfélag Snæfellinga. Allt mjög gott og dúninn mikill. Sömu áhyggjur með mink og ref. Minkur aftur að aukast minni peningur frá sveitafélögum. Mikilar áhyggjur af þara og þangskurði.

Helga María Jóhannsdóttir Dalasýsla og A-Barðastrandasýsla Æðarvé. Æðarvarp mun fyrr af stað í vor en í fyrra. Búið að leiða út mjög snemma. Einhver æðarvörp urðu fyrir skaða af flugvargi en þau réðu einhvern til að skjóta varginn. Æðarvé á hlut í bát í Reykhólum. Miklar áhyggjur af þessari auknu ásókn í þara- og þangskurð.

Salvar Baldursson N-Ísafjarðarsýsla Dúnlandi. Svipað og hjá öðrum refur og minkur meiri. Fiskeldið í umræðu hjá þeim. Menn hafi ekki forsendur að vera brjálaðir út í þetta. En það verður að fylgjast mjög vel með. Reynsla komin af þessu í Arnarfirði. Menn með vörp þar sjá ekki neinn mun. En þarf að fylgjast með og rannsaka áhrifin.

Pétur í Ófeigsfirði Strandasýsla Æðarræktarfélag Strandasýslu. Minkurinn eiginlega horfinn allt Reyni að þakka. Sumarið gott eins og hjá öðrum.

Helgi Pálsson V-Húnavatnssýsla Æðarræktarfélag. Verðrátta mjög góð. Þetta ár mjög ólíkt fyrri árum að því leiti hvað margir æðarungar komust upp miðað við fyrri ár. Skagafjörð og Eyjafjörð allt gjörbreytt. Kríu fækkar og verpir seint. Ætið hrundi. En teistu er að fjölga. Æðarvarp byrjaði með seinni móti í vor en byrjaði með krafti þegar það byrjaði. Mikið af æðarfugl á Húnaflóa og þakti svona fersjómílur. Hvarf svo og kom svo aftur í varp. Aðalfundur haldinn 27.10 og 6 manns mættu. Styttu nafnið úr Æðarræktarfélag Húnvetninga í Æðarræktarfélag. Er að bjóða mönnum frá Ströndum að mæta á sína fundi. Þakkar stjórn og fræðsluerindi.

Jóhann Rögnvaldsson Austur-Húnvatnssýsla og Skagafjörður Æðarverndarfélag N-Vesturlands. Sama og hjá öðrum refur og minkur. Áhyggjur af hvað lítið er af minkahundum til undaneldis. Þarf að flytja inn hunda. Kannski vill ÆÍ taka þátt í kostnaði.

Margrét Rögnvaldsdóttir N-Þingeyjarsýsla og N-Múlasýsla í Vopnafjörð Æðarræktarfélag N-Austurlands. Sagði frá fundi á Raufarhöfn til að endurvekja þessa deild. Á fundinn mættu 33. Mikill áhugi á að endurvekja deildina sem nú er komin með kennitölu, samþykktir og bankareikning. Annars var sumarið gott eins og hjá öðrum. Mest um flugvarg en þó var töluvert vart við tófu og mink í Vopnafirði.

Sölu- og markaðsmál. Pétur frá Ófeigsfirði

Pétur sagði að verðið hækkaði mikið frá því í fyrra. Búið að selja 500 kg meira en í fyrra. 2.5 tonn fyrstu 9 mánuði ársins. Ekkert í birgðum frá 2015. Kg er 215.000 kr. Án VSK.

Kosningar.

Vegna óvissu með innheimtu og greiðslu félagsgjalda og þar að leiðandi kosningarrétt fundarmanna kom sú tillaga fram að allir fundarmenn gætu greitt atkvæði. Þessi tillaga var samþykkt.

Í aðalstjórn vantaði tvo aðalmenn til 3 ára. Í framboði eru Sæmundur Sæmundsson, Sigríður Magnúsdóttir og Erla Friðriksdóttir. Erla fær 31 atkvæði, Sæmundur 29 og Sigríður 28 atkvæð. Einn seðill var auður. Þannig Erla og Sæmundur taka sæti í aðalstjórn

Kjósa þarf einn varamann til 2 ára. Í framboði eru Sigrún Ólafsdóttir og Sigríður Magnúsdóttir. Sigrún fær 14 atkvæði en Sigríður 25 og er því kosin í varastjórn til 2 ára. Einn seðill er ógildur.

Ásgeir Gunnar Jónsson er kosinn einróma sem skoðunarmaður til eins árs.

Önnur mál

Kom fram fyrirspurn um hvort hægt sé að leita eftir styrk til ÆÍ. Það er hægt.

Fundarslit og kaffiveitingar kl 17:00

43. Aðalfundur Æðarræktarfélags Íslands haldinn á Hótel Sögu þann 10. nóvember 2012, kl. 10.

Dagskrá fundarins:

1. Tillögur
2. Kosningar
   Ásta og Salvar gefa kost á sér í stjórn til þriggja ára. Klappað fyrir því.
   Halla Steinsólfsdóttir gefur kost á sér í varastjórn. Klappað fyrir því.
   Skoðunarmaður reikninga, Davíð Gíslason gefur kost á sér áfram: klappað fyrir því.
   Aðalfulltrúi á Búnaðarþing: Eiríkur Snæbjörnsson á Stað. Klappað fyrir því.
   Varamaður á Búnaðarþing: Óðinn Sigþórsson. Klappað fyrir því.
3. Sölu- og markaðsmál; Fulltrúi útflutningshóps æðardúns FA: Erla Friðriksdóttir.
   Fór yfir útflutningstölurnar frá Hagstofunni. 3,6 tonn flutt út 2010 og stefnir í 3 tonn í ár. Verðið hefur verið að hækka og er nú um 159 þús kr/kg.
   Tæplega 400 milljónir í útflutningstekjur árlega síðustu þrjú árin.
   Dúnninn fer langmest til Japan, um 30% fer til Þýskalands. Markaðirnir borga misvel, Japansmarkaður borgar best. Sviss, Taiwan, Austurríki og Noregur eru líka með en mjög lítið hlutfall.
   Tollskrárnúmer og útflutningur á sængum. Það hefur verið mikil vakning í vöruframleiðslu úr æðardúni og það hefur verið mikil eftirspurn eftir sængurverum. Hvetur þá sem eru að flytja út sængur að passa að þetta sé rétt skráð í tollinum. Eins og er eru ekki til tollskrárnúmer fyrir æðardúnsvörur og þær eru settar í flokka með gæsafiðri og ýmsu fleiru og því ómögulegt að sjá hversu mikið er flutt út af dúni. Hópurinn er að vinna í því að fá fleiri tollskrárnúmer; hreinsaður dúnn eða þveginn dúnn, æðarsængur fái líka tvö númer eftir því hvað er í þeim. Sama gildi um fatnað úr æðardún. Mikilvægt að vitað sé meira um dúninn sem fluttur er út.
   Umræður:
   Merette spyr hvort maður fái örugglega rétt númer frá tollinum, er hægt að sjá þessa skrá einhverstaðar? Erla: vonandi er tollurinn að gefa rétt númer, gallinn er að það er bara svo margt annað sem lendir í sömu flokkum.
   Jóhannes: spyr um uppboðsmarkað fyrir dún. Dúnninn er ekki allur eins, misjafnar hreinsunaraðferðir, er hægt að hafa hann allann undir einu merki? Er þetta eitthvað skoðað? Erla: Er ekki beint inn á verksviði stjórnar, þessi sölumál, hefur ekki verið rætt í útflutningshópnum. Hvetur þá sem hafa áhuga á þessari leið að prófa það. Getur ekki skilið það að það megi ekki. Jóhannes vill að þetta verði skoðað. Erla: það ætti ekki að skipta máli þó dúnninn sé ólíkur, þeir sem kaupa ættu að geta gert sér grein fyrir muninum á því. Pétur: eins og er þá má segja að markaðurinn virki eins og uppboðsmarkaður. Það fer mest eftir hreinsunarstöðvunum hvernig gæði dúnsins eru og líka hvernig er farið með hann eftir að hann er hirtur. Kaupendurnir úti vita nokkuð hvað þeir eru að gera með kaupunum og versla mest við sömu hreinsunarstöðvarnar.
4. Fréttir og tillögur frá deildum
   Vesturland – Elva:
   Vorið þurrt og dúnninn góður. Tófa og minkur gerðu usla. Fuglinn færir sig frekar út í eyjar, fækkar í landi. Einn vargurinn er grásleppuveiðimenn og gengur illa að fá veiðilínuna færða utar. Guðmundur Helgason í Hvalseyjum er bæði æðarbóndi og grásleppuveiðimaður, hann er að leggja sitt lóð á vogarskálarnar. Flugvargur er mikið skotinn og hefur því eitthvað minkað en er alltaf til staðar. Þakkaði Guðrúnu og Guðbjörgu þeirra störf. Ánægð með Vegaferðina og formannafundinn.
   Snæfellsnes – Ásgeir Gunnar Jónsson.
   Vorið gott og starfsemi deildarinnar með svipuðu sniði. Ánægjulegt samstarf við rannsóknasetrið og eins við Æðarvé. Minkasíur hafa verið keyptar fyrir styrki frá ÆÍ og stöðugt minna veiðist í þær. Ræddi um varginn, sérstaklega tófuna, sem er eiginlega nýr vágestur. Snæfellsjökulsþjóðgarður er griðland og eldisstaður fyrir tófu og þar sést varla nokkur fugl lengur, tófan búin að útrýma þeim og svo streymir hún bara yfir á næstu svæði. Þessi friðlönd eru eldislönd, tófan er aðalplágan eins og er. Fannst tófugreni út í Brokey, fyrsta skipti í eyju svo vitað sé um. Hefur áhyggjur af því að lóunni verði útrýmt með þessu móti. Stjórnvöld hafa algjörlega dregið lappirnar og þjóðgarðarnir eru að verða aðalplágan. Tófan hreinsar upp ungana þegar kollan kemur með þá að landi úr eyjunum. Þakkar ÆÍ fyrir veitta ráðgjöf og aðstoð gegnum árin og fyrir að gera okkur kleyft að kaupa minkasíur sem hafa nærri hreinsað upp mink á svæðinu.
   Dalasýsla – Eiríkur Snæbjörnsson á Stað.
   Þakkaði öllum fyrir sem mættu á fundinn á Reykhólum og í fyrra. Starf deildarinnar var með hefbundnu móti. Búið að stofna eignarhaldsfélag utan um hlunnindasafnið á Reykhólum.
   Vestfirðir – Dúnland – Salvar Baldursson í Vigur
   Þakkar fyrir fróðleg erindi. Dúnland nær yfir báðar Ísafjarðarsýslurnar. Sagði frá endurlífgun Dúnlands og nú er öflugt starf í deildinni. Varpið gekk ágætlega. Leiðinda veður í maí og svo tóm dýrð eftir það. Á Vestfjörðum er fjöldaframleiddur refur í boði umhverfisráðuneytisins. Er ánægður með refafrumvarpið sem liggur fyrir þinginu. Óþolandi að fá ekki greitt fyrir refaveiðarnar. Melrakkasetrið var stofnað og átti að rannsaka refinn, en hvar eru rannsóknirnar á refnum? Lítið fer fyrir niðurstöðum og nú sjá menn jafnmikið af ref og rjúpu, rjúpnaveiðimenn veiða jafn mikið af tófu og rjúpu. Slógi er sturtað í sjóinn víða og þar er verið að ala upp flugvarg. Það virðist samt vera viðráðanlegra verkefni en refurinn, hann á sér öfluga talsmenn.
   Strandasýsla – Pétur Guðmundsson
   Þar var haldinn „fjölmennur“ deildarfundur í haust. Rukkar líka niðurstöðurnar úr öllum refarannsóknum og líka úr minkaverkefninu, við þurfum að krefjast þess að fá þessar niðurstöður. Peningunum í melrakkasetrið er illa varið, ekki hægt að láta fólk rannsaka refinn sem er farið að elska hann. Varpið var mjög gott, helmingi meiri dúnn en í fyrra og eru vörpin að ná sömu stærð og árið áður. Vargagangur angrar. Verið að setja minkasíur niður víða og þetta virkar. Flugvargur, einn örn er í sjálfu sér ekki svo heimtufrekur en bæði hrafnar og svartbakur koma í kjölfarið og hreinsa upp á eftir. Áætlar að helmingur hreiðra hafi verið rændur og lítið var af unga í sumar.
   V-Húnavatnssýslu – Helgi Pálsson
   Varp gekk vel. Nema þegar menn fengu í heimsókn frá hrafnahópum sem voru aldir á ruslahaugum sveitarfélagins yfir veturinn en fóru svo í vörpin þegar haugunum var lokað. Mikið drapst af hrafnsungum í kuldakastinu í maí, svo ekki var nú kuldinn alslæmur. Ca. 30 minkar eru drepnir í sýslunni og það er um 1/12 af því magni sem var 1998. Svo minknum hefur fækkað mikið. Það er vegna þess að vegasamband er betra á heiðunum og þar hefur verið ráðist á hann, það skilar sér niður í byggðunum. Gildruveiðar eru mikið stundaðar og virka vel.
   Ræddi um lágflug landhelgisgæslunar. Lágflug veldur styggð á varptíma og kollurnar afrækja hreiður í stórum stíl. Las tillögu frá deildinni varðandi þessi mál. Tillagan var svo tekin til atkvæða með öðrum tillögum fundarins.
   Þakkaði Guðbjörgu og stjórn ÆÍ fyrir góð störf.
   A-Hún. og Skagafjarðarsýsla – Merette á Hrauni.
   Sigurður Guðjónsson formaður veðurtepptur. Tíðarfar og varp var bara nokkuð gott, þrátt fyrir kuldakast. Tófan er alvarlegt vandamál á öllu svæðinu og þarf að berjast með kjafti og klóm við það. Þarf að fá skyttur nótt eftir nótt til að verja varpið. Skotin 5 dýr rétt við bæjardyrnar á Hraunum. Greni fannst 4 km frá Hrauni, bæði dýrin voru dauð, en þar var barnapía sem var skotin með 13 æðarunga í kjaftinum. Áríðandi að koma því til stjórnvalda að vinna að þessum málum. Haldinn fínn deildarfundur í vor, það var opinn fundur. Þakkaði fyrir stuðninginn frá ÆÍ við atvinnuvegasýninguna á Sauðárkróki, það gekk allt frábærlega vel. Hefur áhyggjur af því hvort auðlindagjald verði tekið af æðarbændum, hafði áhyggjur af því að silungsveiði var undanþegin en spurning með æðardúnstekjuna.
   Eyjafj. og Skjálfandi.
   Formaður veðurtepptur.
   Norðausturland
   Formaður veðurtepptur.
   Austurland – Ólafur Eggertsson
   Ládeyða í deildinni, nánast svefn síðustu þrjú árin. Félagsstarfið þarf að vera í sífeldri endurskoðun og þegar fækkar í sveitunum, því gæti þurft að stækka einingarnar svo starfsemin líði ekki fyrir fækkunina. Vegalengdir skipta orðið mun minna máli. Varpið gekk mjög vel og nýting á dúni góð í ár, síðustu árin hafa verið afspyrnuléleg svo kannski er þetta ekki sanngjarn samanburður. Biður um að stjórn ÆÍ hjálpi til við að lífga við deildina. Óskaði stjórn góð gengis sem og greininni allri.
   A-Skaftafellssýsla.
   Formaður komst ekki.
5. Fjöldabreytingar æðarfugla á 20. öldinni:
   Jón Einar Jónsson, Rannsóknarsetri HÍ á Snæfellsnesi
   Rannsóknarsetrið er fuglarannsóknarsetur og fyrst og fremst sjávarfugla, þar er æðarfuglinn fremstur í flokki. Stofnað 2006. Stórgott samstarf við æðarbændur.
   Jón byrjaði að fjalla um fæðuval æðarfuglsins og sagði einnig frá fuglamerkingum.
   Fæða æðarfugls: sniglar vinsælastir, nökkvar (hópur lindýra) eru næstefstir á listanum, síðan fleiri lindýr og skrápdýr.
   Merkingar: Samstarf við Smára í Rifi hófst 2008 og hefur verið mjög mikið og gagnlegt. Smári í Rifi hefur verið að merkja kollur árum saman en hafði ekki komið þessum gögnum í vísindasamfélagið. Varpið á Rifi er í tveimur manngerðum hólmum. Annar í betra skjóli. Kollurnar prófuðu báða hólmana. Varpið hafði stækkað mjög mikið og þegar fjölgaði í varpinu vildu þær síður færa sig. Ef mikið vatn var í tjörninni á vorin þá vildu kollurnar í stóra hólmanum enn síður færa sig.
   Ungatalningar: 2007-2012, talið í júlí. Farið með Breiðafjarðarferjunni frá Sykkishólmi og yfir Breiðafjörð, keyrt inn Barðaströndina og sem leið liggur út Snæfellsnes. Kollur og ungar taldir. Slæmt ástand 2011 en mjög gott í ár.
   Stofnstærð: langtíma rannsóknarverkefni. Ákveðið vandamál að nota hreiður sem talningu er að sumar kollur koma ekki öll ár í varp, sleppiár eru þekkt víða í heiminum og líka hér. En þrátt fyrir sleppiárin þá er þetta auðveldasta leiðin til að telja stofninn. Mjög erfitt að ætla að telja fuglinn á veturna, þyrfti að telja í flugvél og það er of dýrt. Því er valið að telja hreiður og safna upplýsingum frá bændum um hreiðurfjölda aftur í tímann. Talningar úr 41 varpi. Flestir byrjuðu að telja upp úr 2000. Flestir eru á Vesturlandi. Stendur til að birta grein um niðurstöðurnar.
   Áhrif veðurs á æður: breytileiki í veðri hefur ekki mikil áhrif á fjölda hreiðra, en hefur áhrif á ástand fuglanna. Viljum fá kollurnar snemma í maí, eftir miðjan maí eru þær horaðri, færri egg og afrækja frekar. Aukin stormtíðni á veturna fer ekki vel í fuglinn.
   En er munur á þessum vörpum? Vörpin eru ólík og sveiflast ólíkt. Lítið er um að stofninn sveiflist í takt, getur fækkað á einum stað en fjölgað á öðrum. Meira að segja vörp sem eru nálæg sveiflast ekki eins. Jón Einar fór að bera saman bækur við fjöldatalningar á lunda í Vestmannaeyjum (tölur frá Erpi Snæ Hansen um fjölda lunda í Hálsey) og einnig að tengja við sveiflur í hitastigi í Atlandshafi. Æðarfugli snarfjölgar frá 1980 til 1992 allstaðar á landinu. Síðan er fækkun eftir 2002. Þegar er hlýindaskeið þá fækkar í stofninum, en á kuldaskeiðum fjölgar í stofninum. Æðarfuglinn er þó lengi að taka við sér á kuldaskeiðum. Lundinn haga sér eins nema er fljótari að taka við sér og hrynur líka hraðar.
   Greinileg fylgni við loðnuveiðar, þ.e. þegar er mikil veiði þá er æðarfuglinum að fjölga. Einnig er spurning hvort eitthvað af Grænlenska stofninum hafi flutt hingað á hafísárunum.
   Hvað er að gerast? Það er að fækka í stofninum síðan 1995 en er ekki enn komið niður fyrir fjöldann eins og hann var 1980. Erfitt er að segja til um það hvort fuglunum fer fjölgandi eða fækkandi næstu 10 árin.Fyrirspurnir:
   Pétur Guðmundsson spyr um aðrar fiskitegundir, t.d. makríl og skötusel, koma þessir stofnar ekki frekar á hlýindaskeiðum? Jón: hlýnunin þýðir að t.d. loðnan hopar og það fjölgar óæskilegum tegundum, s.s. áðurnefndum tegundum. Það er ekkert grín fyrir vistkerfin í sjónum að fá svona rándýr eins og skötusel og makríl. Þetta er ekki góð viðbót.
   Guðmundur Jóhannesson spyr um æðarvörp á Norðurlandi voru þau með? Jón: erum með tölur frá Heggstaðanesi og úr Eyjafirði (Hrísey) og til Atla á Laxamýri. Austfirðirnir eru óplægður akur.
   Salvar Baldursson: eru gerfihnattasendar á fugli? Hvert fer hann, fer hann á milli svæða? Jón: Danir settu gerfihnattasenda á fugla við A-Grænland, þeir komu til Íslands (9 fuglar af 10). Er dýrt, en sendarnir hafa neikvæð áhrif á fuglinn, sérstaklega á hæfnina til að kafa. Fuglinn blandast sennilega mjög mikið á vetrarstöðvunum.
   Hafsteinn Guðmundsson: þessi fæða er bara sýnishorn af fæðunni (úr grásleppunetunum) því fæðuvalið er árstíðabundið. Stofnstærðin sýnir fylgni við loðnuna (vetrarfæðið), þar er mjög örugg tenging. Jón: þarna var tækifæri til að nota fugla til upplýsinga sem voru dauðir (í netum), en það er rétt að þetta er ekki þverskurður af fæði fuglsins, eingöngu hvað þessir fuglar voru að éta á þessum stað og tíma.
   Þorsteinn: spyr um það afhverju blikinn er svona jafnréttissinnaður? Sækist fugl í vörp í löndum þar sem veiðar eru leyfðar? Jón: fuglinn sækist frekar eftir að vera í vörpum, en ekki allir. Æðarkóngurinn verpir aftur á móti dreift og þar er erfitt að safna dún.
   Hallur Þorsteinsson: Eru grásleppuhrogn á fæðulistanum? Jón: já, allt að 10% fæðunar í Noregi. Hefur fundist hér líka, en í litlum mæli.
6. Erindi:
   Bjargráðasjóður –Kynning á réttindum sjóðfélaga:
   Árni Snæbjörnsson, framkvæmdastjóri Bjargráðasjóðs. Bjargráðasjóður er tryggingasjóður og hefur tekjur sínar af búnaðargjaldi. Er í eigu ríkisins og Bændasamtakanna. Hefur verið starfandi síðan 1913. Bætir tjón vegna náttúruhamfara sem tryggingar bæta ekki. Árni fór yfir tekjuöflun Bjargráðasjóðs og hvaða tjón sjóðurinn bætir. Girðingar, tún, hey, uppskerubrestur vegna þurrka eða kals er bætt úr A-deild. Sú deild er óháð búgreinum. B-deild bætir tekjutap vegna afurða búfjár og uppskerutjón. Hér er bætt tjón vegna áfalla í varpi og það tjón sem friðaðir fuglar valda.
   Árni fór einnig yfir það í hvað búnaðargjaldið fer, hvernig skiptingin er milli búgreina. Ekki má veita út úr sjóðnum meira en búgreinin á inni og einungis þeir sem hafa greitt búnaðargjald eiga rétt á bótum úr sjóðnum. Æðarræktin á núna inni rúmar 2 miljónir í B-deild. Bjargráðasjóður hefur oft greitt út til æðarbænda vegna tjóns sem þeir hafa orðið fyrir.
   Spurt hvort Bjargráðasjóður bæti tjón vegna mannskepnunar. Árni taldi svo geta verið en það þyrfti þá að rökstyðja það vel.Kl. 12:00 – 12:45 Léttur hádegisverður í boði félagsins
   Meðan á hádegisverðinum stóð var kynningarmynd ÆÍ sýnd.
7. Ávörp gesta
   Haraldur Benediktsson formaður Bændasamtaka Íslands.
   Þakkaði samstarfið við formann ÆÍ, stjórn og ráðunaut.
   Lagði áherslu á að bændur séu gæslumenn náttúrunnar. Það þarf að berjast fyrir vargeyðingu, erfitt er að fá náttúruverndarfólk til að skilja hvað bændur eru að eiga við. Þetta er eilíf barátta og virðist miða eilítið aftur á bak í því. Ef ekkert má þá verður nýting landsins erfið. Þetta er sameiginleg barátta allra aðildarfélaga Bí og stjórn BÍ heldur áfram að vinna að þessum málum.
   Fór yfir lauslega breytingar í nýjum búnaðarlagasamningi og breytingar á leiðbeiningarþjónustunni. Nú um áramótin verður stofnuð „leiðbeiningaþjónusta landbúnaðarins“ og þar með er ráðgjafaþjónustan klofin frá BÍ, en fyrirtækið verður í eigu BÍ. Það er verið að aðskilja hagsmunagæsluna og faglega ráðgjafahlutverkið. Þá verður Framleiðnisjóður endurreistur.
   Hlunnindi og ræktun eru einar af grunnstoðum landbúnaðarins og það á að horfa á bújörðina sem atvinnutæki bóndans. Óskaði ÆÍ alls hins besta.Þorsteinn Tómasson frá Atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytinu.
   Þakkaði fyrir boð á fundinn. Finnst það sem ÆÍ er að gera vera mjög spennandi. Færir fundinum kveðju ráðherra og mun gefa ráðherra skýrslu eftir fundinn.
   Fór yfir breytingar á stjórnarráðinu og hvernig nýtt atvinnuvegaráðuneyti er uppbyggt og sagði frá þeim skipuritum sem eru í gangi. Ráðuneytið ætti vegna þessa að vera betur í stakk búið til að þjónusta félög eins og ÆÍ.
   Ræddi um vottun afurða og aðkomu ráðuneytisins að því.
   Ræddi um samstarf þeirra þjóða sem eru við norðurheimskautið. Ísland verður með formennsku í norðurlandasamstarfinu 2014 og þar hefur Þorsteinn áhuga á að „græna hagkerfið“ verði áherslumál Íslands.
   Óskaði ÆÍ að endingu velfarnaðar.Hermann Ottóson frá Íslandsstofu
   Þakkaði fyrir góða ferð til Vega, varð alveg heillaður af atvinnugreininni í þessari ferð og finnst æðarbændur vera stórskemmtilegt fólk. Eins er saga atvinnugreinarinnar alveg einstök. Velti því fyrir sér hvort norsku landnemarnir hafi tekið með sér æðarræktina á sínum tíma.
   Sagði frá Íslandsstofu (sem er samvinnuverkefni fyrirtækja og stjórnvalda) og áframhaldandi samstarfi við ÆÍ. Guðbjörg mun kynna æðarræktina fyrir starfsfólki Íslandsstofu, þannig að starfsfólk Íslandsstofu verði betur tengt við æðarræktina. Eins verður skoðað námskeiðahald og frekara kynningarstarf. Hér er eitthvað sem hægt er að kynna sem séríslenskt. Langar mikið að fara í ferð til Kanada með æðarbændum.
   Vonast eftir löngu og farsælu samstarfi og vonandi gengur ÆÍ allt í haginn.Eftir ávörp gesta hélt áðurnefnd Ásdís áfram að gagnrýna Guðbjörgu og forsetahjónin. Hún reyndist ekki vera í félaginu og vék á endanum af fundi eftir að fundarstjóri hafði ítrekað áminnt hana um að virða fundarsköp.
8. Skýrslur
   Skýrsla stjórnar; Guðrún Gauksdóttir
   Guðrún flutti skýrslu stjórnar sem var svohljóðandi:
   Það er vel rúmt ár frá því funduðum síðast á Reykhólum. Fundurinn var vel sóttur – rúmlega 100 manns. Félagar í ÆÍ eru nú tæplega 230 talsins.
   Það má segja að árferði hafi verið almennt hagstætt æðarbændum þó blikur hafi verið á lofti á norðanverðu landinu um tíma þar sem snjóaði nokkuð í kuldakastinu maí.
   Maímánuður var mjög kaflaskiptur. Hlýtt var fyrstu tvo dagana en síðan gerði kuldakast sem stóð nær samfellt fram til 21. Þá hlýnaði og síðustu vikuna var mjög hlýtt um meginhluta landsins. Hiti komst m.a. yfir 20 stig sex daga í röð, 25. til 30. Suma þessa daga var kalt allra austast á landinu. Sérlega sólríkt var í Reykjavík og á Akureyri. Úrkoma var einnig undir meðallagi víða á Vestur- og Norðurlandi.
   Útflutningur dúns hefur gengið vel það sem af er ári og gæti farið yfir 3 tonn þriðja árið í röð. Þá ber að fagna því að æðarfuglinn er að verða sýnilegri fyrir tilstilli æðarbænda víðsvegar um land – Æðarsetrið í Stykkishólmi – hlunnindasafnið á Reykhólum – Æðarverndarfélag NV-lands tók þátt í Atvinnulífssýningu á Sauðárkróki – og svo framlag einstakra bænda. Ef við erum samhent þá verður vegur æðarfuglsins meiri. Frumkvæði og frumleiki að leiðarljósi.
   Að vanda fer formaður yfir helstu viðfangsefni stjórnar á sl. ári og þá mun ég nefna nokkur önnur atriði. Um ýmislegt mun ég vísa til erindis Guðbjargar hlunnindara ðarbændum mhingað. að. eiddir n. Bæklingurinn áðgjafaa ðarbændum mhingað. að. eiddir n. Bæklingurinn áðgjafa hér á eftir auk þess sem Erla Friðriksdóttir fjallar um sölumál og útflutning.
   Stjórn og stjórnarfundir
   Stjórnin hefur haldið 8 fundi frá því á síðasta aðalfundi auk óformlegs samráðs á milli funda.
   Eins og kunnugt er voru samþykktar breytingar á lögum félagsins á síðasta aðalfundi og sitja nú fimm stjórnarmenn í aðalstjórn í stað þriggja áður. Stjórnin hefur skipt með sér verkum með þeim hætti að Ásta Flosadóttir Höfða, er ritari, Erla Friðríksdóttir Stykkishólmi, er varaformaður, Guðni Þór Ólafsson Melstað, er gjaldkeri og Salvar Baldursson Vigur, vefstjóri. Í varastjórn eru Sólveig Bessa Magnúsdóttir Innri Hjarðardal og Halla Steinólfsdóttir Ytri Fagradal.Helstu verkefni stjórnar frá síðasta aðalfundi:
   Félagaskráin er komin á rafrænt form og innheimta félagsgjalda fer nú fyrst og fremst í gegnum heimabanka. Einhverjir hnökrar hafa þó verið í framkvæmdinni eins og við var að búast.
   Aðaláhersla stjórnar hefur verið lögð á að fullgera kynningar- og markaðsefni. Af ýmsum orsökum hefur það tafist nokkuð. Kynningarbæklingurinn á íslensku er tilbúinn og fengu félagsmenn sent eintak í sumar. Þeir sem vilja fleiri eintök geta fengið þau eftir fundinn. Bæklingurinn á ensku og þýsku er kominn í umbrot og er væntanlegur innan tíðar. Þá er þýðing hans yfir á japönsku í vinnslu. Kynningarmyndin er svo til tilbúin en mistök í innlestri á ensku uppgötvuðust á síðustu metrunum og verið er að leiðrétta þau. Myndin verður sýnd hér á eftir. Tölvupóstfang félagsins hefur verið virkjað en einhver bið verður á að heimasíðan komist í loftið. Stjórnin leggur áherslu á að allt kynningarefni verði sem vandaðast.
   Vegaferð – kynnisferð var farin til Vega í Noregi. Ánægja með ferðina. Mikill áhugi – stefnt að annarri ferð. Norðmenn koma hingað. Guðbjörg mun segja okkur frá ferðinni.
   Fjárveitingar/ styrkir ÆÍ hefur fengið styrki til gerðar kynningarefnis og stjórn fundið fyrir velvilja í garð félagsins. Þá veitti ÆÍ styrk í doktorsverkefni um æðarfuglinn.Ályktanir síðasta aðalfundar
   Á aðalfundinum í fyrra var samþykkt tillaga um styrki til deilda og voru nokkrir styrkir greiddir út. Aðalfundur ályktaði um að hvetja stjórnvöld og sveitarfélög til að leggja meiri fjármuni í refaveiðar og að fyrirkomulag veiðanna yrði endurskoðað. Einnig var samþykkt áskorun um útrýmingu á villtum mink á Íslandi og eflingu eftirlits með starfsemi loðdýrabúa. Þá var samþykkt ályktun varðandi friðunarlínu vegna grásleppuveiða í Faxaflóa.
   Stjórnin sendi bréf til landbúnaðarráðherra, umhverfisráðherra og sambands íslenskra sveitarfélaga þar sem ályktunum fundarins var komið á framfæri.
   Að því er varðar grásleppuveiðina var línan ekki tekin inn í reglugerð fyrir veiðitímabilið og ályktun þar með hafnað. Hagmunaaðilar munu halda áfram baráttu sinni fyrir umræddri línu. Þetta verður nánar tekið fyrir þegar tillögur stjórnar verða lagðar fyrir fundinn.
   Stjórnin sendi inn umsögn um drög umhverfisráðherra að frumvarpi til breytinga á lögum nr. 64/1994 um vernd, friðun og veiðar á villtum fuglum og villtum spendýrum og varðar breytingar á hlunnindaákvæðum laganna.Starfsemi deilda
   Nokkrir deildarfundir hafa verið haldnir, nú síðast á Núpum, Reykhólum, Stykkishólmi, Borgarnesi og Hólmavík. Á þessa fundi hefur einhver úr stjórninni mætt ásamt Guðbjörgu hlunnindaráðgjafa. Það er stefna stjórnar að einhver úr hennar röðum mæti á fundi hjá deildum.
   Stjórn ÆÍ hefur fundað með formönnum deilda en stefnt er að því að virkja betur starf deildanna, en þær eru mjög misvirkar, og efla samstarf stjórnar ÆÍ og stjórna deilda.
   Að endingu skal minnt á friðlýsingu varpa og þakkað ánægjulegt samstarf þetta árið.Skýrsla hlunnindaráðgjafa BÍ; Guðbjörg Helga Jóhannesdóttir
   Guðbjörg fór yfir það sem hún hefur verið að gera sl. ár. Þetta hefur verið ár hagsmunagæslu, mikið af nýjum lögum sem verið er að setja fram, m.a. til að aðlaga okkar löggjöf að ESB. Málefni varðandi svartfugl og lunda voru tímafrek. Það þarf að vera vel á vaktinni gagnvart þessum málum og BÍ berst fyrir því að réttindi bænda verði ekki af þeim tekin. Mikil samskipti hafa verið við þingmenn vegna þessara mála. Mikið um fundi vegna ESB-mála, þar sem m.a. refurinn er friðaður og en leyfilegt er að skjóta æðarfugl.
   Mikill tími farið í upplýsingagjöf til fjölmiðla og til erlendra þáttagerðarmanna. Mikill áhugi á kynningarmyndbandi ÆÍ og mun kynningarmyndin okkar örugglega fara í sýningu í Þýskalandi. Fyrirspurnir frá ferðaskrifstofum hafa verið miklar og nauðsynlegt er að koma heimasíðunni í gagnið til að miðla upplýsingum. Lítið fæst upp á netinu þegar reynt er að “gúggla” æðardún. Beðið hefur verið um fyrirlestra handa leiðsögumönnum. Þeir geta vel orðið góðir sölumenn ef þeir hafa upplýsingar til að miðla.
   Guðbjörg tók á móti erlendum gestum, m.a. frá Noregi og fór með gesti í heimsókn í vörp. Guðbjörg hefur mikinn áhuga á því að efla tengsli við Kanadamarkað og æðarbændur þar. Enn mikið verk óunnið að koma æðarfuglinum betur á kortið. Æðarfuglinn ætti að vera þjóðarfugl Íslands, enda verið nýttur hér frá örófi alda.
   Ferð til Vega var farin í ágúst, en það fóru 20 manns í þá ferð og 10 eru nú á biðlista. Vegafólk hefur áhuga á því að koma hingað til Íslands næsta haust.
   Guðbjörg hvetur menn til að vinna saman og deila hugmyndum, við erum sterkari sem heild. Því sýnilegri sem fuglinn og afturðirnar eru því betra fyrir alla. Tenglamyndun er mjög mikilvæg og verða menn að vinna vel í því. Verið að skoða með Hermanni frá Íslandsstofu samstarf og möguleika á t.d. námskeiðahaldi fyrir æðarbændur.
   Guðbjörg og Tómas sögðu frá könnun meðal æðarbænda á Íslandi og Noregi. Þar verður þróun varpa könnuð,dúntekja, meðferð dúns, nýting dúns og ýmislegt fleira. Annað hvort verður hún send með tölvupósti eða það verður hringt út.
   Formannafundur var haldinn í gær með stjórn. Fyrsti formannafundurinn í sögu ÆÍ. Þar var farið yfir uppbyggingu deilda og leiðir til að efla félagsskapinn. Það var mjög góður fundur. 8 deildir af 11 eru orðnar vel virkar í dag. Nauðsynlegt er að virkja deildirnar enn betur.
   Guðbjörg sýndi glæru um útflutning dúns, stefnir í 3,1 – 3,3 tonn í ár. Sumir útflutningsaðilar urðu að segja nei við sölu, því allt kláraðist. Þriðja árið í röð þar sem útflutningur fer yfir 3 tonn. Meðalverð nálgaðist 160 þús./kg í ár. Umræðan þarf að vera jákvæð og Guðbjörg hefur reynt að styðja við það með blaðagreinum.
   Guðbjörg fjallaði um fullvinnslu aðila og þar er mikið að gerast og mikil gróska í þeim geira. Fór mikið af stað eftir aðalfundinn 2010. Hlunnindasýningin á Reykhólum hefur verið sett í stærra húsnæði, mjög lifandi og flott safn, eins var æðarsetrið í Stykkishólmi opnað í fyrra og þar er hægt að fá ýmsa gjafavöru með æðarfuglinum.
   Taldi upp ýmsa aðila og sagði frá því hvað þeir eru að gera (Gallerý Hrauna í Fljótum, Vigur með ferðaþjónustu, Dóróthea er líka að útbúa ýmsa smávöru, Hafnir hafa verið að útbúa kerrupoka, Jón Sveinson hefur verið með kápur. Svo mætti lengi telja) Sagði frá atvinnuvegasýningunni á Sauðárkróki og flotta aðkomu æðarbænda að henna.
   Guðbjörg sýndi bæklinginn sem félagið lét gera og hvatti menn til að dreifa honum. Sýndi líka dæmi um listaverk sem tengjast fuglinum og dúnvinnslunni. Svítan á Hótelinu í Flatey er með æðarsængum. Guðbjörg hvatti fólk til að skoða kirkjuloftið í Flatey.
   Guðbjörg sagði frá kynningarefninu og hvatti fólk til að nýta sér kynningarefnið. Sagði frá kynningarmynd ÆÍ, en myndin var svo sýnd í matarhléinu. Mikið hefur verið spurt um myndir af kynslóðum að sinna varpi og dúnvinnslu. Heimasíðan er í vinnslu, en gott færi að fá efni til að setja þar inn. Þar verður upplýsingamiðstöð fyrir íslenskan æðardún og svo læst svæði fyrir félagsmenn og deildirnar. Slóðin á heimasíðuna er www.icelandeider.is.
   Um að gera ef eitthvað er að gerast í héraði þá að fá efni frá félaginu og kynningarefnið. Atvinnuvegasýningin á Sauðárkróki var vel heppnuð og þar var bás félagsmanna ÆÍ mjög vel sóttur.
   Áfram þarf að passa upp á hagsmunagæsluna og vinna í kynningarefninu.
   Stefnt er að kynningarfundum þegar kynningarefnið er tilbúið. Hönnunarmiðstöð Íslands og Íslandsstofa verða með okkur í því. Markmiðið ætti að vera að ná inn 400 félagsmönnum í ÆÍ. Útbúin verði kynningarpakki fyrir nýja félaga.
   Reikningar félagsins; gjaldkeri ÆÍ Guðni Þór Ólafsson
   Guðni skýrði reikninga félagsins og lagði þá fram.Fyrirspurnir og umræður um skýrslu stjórnar og reikninga
   Hermann frá Íslandsstofu: kannaðist ekki við að hafa ráðið Ásdísi Arthúrsdóttir frá Vopnafirði til Íslandsstofu, en hún hélt því fram undir ræðu Guðbjargar að hún væri starfsmaður Íslandsstofu.
   Ásdís þessi gerði miklar athugasemdir við málflutning Guðbjargar varðandi ESB, fannst málflutningur hennar makalaus.
   Nokkur umræða var um logo félagsins, sumum finnst skrítið að kollan sé ekki í merkinu af því að þaðan kemur dúnninn.
   Guðbjörg svaraði Ásdísi og þótti hennar athugasemdir vera undarlegar, þar sem Guðbjörg hefur setið marga fundi á vegum BÍ í samningaviðræðum vegna umsóknar við ESB og sé þess vegna vel kunnug þessum málum. Ásdís hélt framíköllum áfram.
   Guðbjörg svaraði líka fyrir logo félagsins; kollan er erfiðari í logó, fíngerð og líkist öðrum kollum, blikinn er myndrænni. Merkið þarf að vera einfalt og stílhreint. Því var þetta niðurstaðan. Enda við hæfi að hafa blikann þar sem án hans væru engir ungar.Guðni bar reikninga ÆÍ undir atkvæði. Reikningarnir samþykkir samhljóða.
9. Fundarsetning. Guðrún Gauksdóttir starfandi formaður setti fundinn og bauð fundargesti velkomna. Þá fór fram kjör starfsmanna fundarins; Guðni Þór Ólafsson var kjörinn fundarstjóri, Pétur Guðmundsson varafundarstjóri og Ásta F. Flosadóttir ritari fundarins.
   1. Ályktun um árgjald
      Stjórn Æí leggur til við aðalfund 2012 að árgjald fyrir árið 2013 verði óbreytt kr. 3.000.
      Umræður: Helgi Pálsson. Leggur til að þessi 3.000 kr. hækki með verðbólgunni. Nærri einu föstu tekjur deildanna og þetta gjald er of lágt. Aldrei verið vinsælt að hækka í stökkum. Leggur til að árgjaldið verði í ár 3.200 kr.
      Fundurinn samþykkti tillögu Helga einróma.
   2. Ályktun um styrki til deilda
      Aðalfundur Æðarræktarfélags Íslands haldinn í Reykjavík 10. nóvember 2012 leggur til að stjórn félagsins hafi heimild til að veita æðarræktardeildum fjárstyrk. Einnig er stjórninni heimilt að veita styrk til einstakra æðarbænda á þeim svæðum þar sem ekki er starfandi æðarræktardeild. Stjórn ÆÍ er falið að ganga frá samningum við formenn deildanna um framkvæmd tillögunnar. Styrkir verða greiddir gegn afriti af reikningum.
      Tillagan samþykkt samhljóða.
   3. Ályktun um refaveiðar
      Aðalfundur Æðarræktarfélag Íslands haldinn í Reykjavík laugardaginn 10. nóvember 2012 fagnar þingsályktunartillögu um breytta skipan refaveiða á Íslandi. Þingsályktunartillagan stuðlar að því að halda refastofninum innan eðlilegra marka og draga þannig úr tjóni af völdum refs. Æðarræktarfélag Íslands leggur þunga áherslu á að þingsályktunartillagan verði samþykkt og umhverfis- og auðlindaráðherra verði falið að breyta skipan refaveiða á Íslandi.
      Umræður:
      Salvar. Álítur að best sé að styðja þessa tillögu sem er komin inn á borð hjá Alþingi.
      Tillagan samþykkt samhljóða.
   4. Ályktun um minkaveiðar
      Aðalfundur Æðarræktarfélags Íslands haldinn í Reykjavík laugardaginn 10. nóvember 2012 skorar á stjórnvöld að leggja fram sambærilega tillögu um breytta skipan minkaveiða á Íslandi og lögð hefur verið fram um breytta skipan refaveiða á Íslandi. Tillagan miði að því að stuðla að útrýmingu villts minks á Íslandi. Tryggja verður að reglur um minkabú og eftirfylgni með þeim séu með þeim hætti að minkar sleppi ekki með nokkru móti úr búrum og húsum minkabúa út í náttúruna. Ennfremur að minkabú taki þátt í kostnaði við útrýmingu minks á meðan minkar finnast á landinu og taki þar með að hluta þátt í að bæta það tjón sem leiðir af starfseminni. Sem lið í virku eftirliti með loðdýrabúum og starfsemi verði séð til þess að öll lífdýr í loðdýrabúum verði örmerkt í framtíðinni. Það eru miklir hagsmunir æðarbænda og íslenskrar náttúru að þetta innflutta aðskotadýr hverfi af landinu.
      Tillagan samþykkt samhljóða.
   5. Ályktun um endurgreiðslu virðisaukaskatts af refa- og minkaveiðum
      Aðalfundur Æðarræktarfélags Íslands haldinn í Reykjavík laugardaginn 10. nóvember 2012 skorar á Alþingi að samþykkja frumvarp til laga um breytingu á lögum um virðisaukaskatt, nr. 50/1988, með síðari breytingum. Til að hvetja til veiða á ref og mink er brýnt að virðisaukaskattur af veiðunum fáist endurgreiddur í stað þess að nota veiðarnar sem tekjustofn fyrir ríkissjóð eins og nú er gert.
      Tillagan samþykkt samhljóða.
   6. Ályktun um grásleppuveiðar
      Aðalfundur Æðaræktarfélags Íslands haldinn í Reykjavík 10. nóvember 2012 skorar á atvinnuvegaráðherra að heimila ekki, innan tiltekinnar línu, grásleppuveiðar á Faxaflóa fyrr en eftir 15. maí ár hvert.
      Greinargerð: Um er að ræða línu sem dregin er úr Tómasarflögu í Hvalfjarðarstrandarsveit, utan við Þormóðssker, utan og vestur fyrir Hvalseyjar og utan við Skarfasker, vestan við Akraós. Línan verði þá skv. meðfylgjandi korti.
      Miklir hagsmunir eru í húfi fyrir æðarrækt á svæðinu að friðunarlína þessi verði sett í reglugerð um hrognkelsaveiðar þar sem það hefur ekki náð tilætluðum árangri að beina tilmælum til grásleppuveiðimanna á grundvelli samkomulags milli Landsambands smábátaeigenda og Æðarræktarfélags Íslands frá 6. mars 2009.
      Einnig er horft til þeirrar sáttar og góða árangurs sem náðist milli grásleppuveiðimanna og æðarbænda með friðunarlínu í Breiðafirði.
      Umræður: Guðmundur Helgason í Hvalseyjum. Vill gera orðalagsbreytingu á greinargerðinni. Er með erindi í ráðuneytinu um sama efni. Greinargerðinni var breytt og stendur nú eins og hún er hér að ofan.
      Tillagan samþykkt með öllum greiddum atkvæðum.
   7. Tillaga frá A-Hún. til stjórnar ÆÍ. Helgi Pálsson flutti tillöguna.
      Aðalfundur ÆÍ beinir því til stjórnar ÆÍ að safnað verði saman GPS – punktum af öllum æðarvörpum á landinu og stjórnin komi þessum punktum til Landhelgisgæslunnar.
      Greinargerð: Það hefur margoft komið fyrir á undanförnum árum að Landhelgisgæslan hefur flogið yfir æðarvörp á varptíma, þegar fluglinn er hvað viðkvæmastur fyrir öllu raski. Þyrluflugi fylgir mikill hávaði sem fuglinn er mjög hræddur við. Þessi flug hafa oft valdið skaða í vörpum. Síðastliðið vor flaug þyrla yfir varpið á Illugastöðum á Vatnsnesi. Haft var samband við landhelgisgæsluna og talað við flugstjóra þessa flugs. Óskaði hann eftir því að ÆÍ sendu landhelgisgæslunni GPS punkta af vörpunum svo þeir gætu forðast að fljúga yfir þau á varptímum.
      Tillagan samþykkt með öllum greiddum atkvæðum.
10. Önnur mál
    Jóhannes Geir Gíslason í Skáleyjum
    Ræddi um Vegaferðina. Þar var margt athyglisvert. Viðveran í varpinu þar var álitin mjög mikilvæg, þar var miklu meiri viðvera en er víða hérlendis. Jóhannes er sammála því. Dúntekjan í Skáleyjum jókst eftir að búsetan festist aftur, vill vekja athygli á þessu vegna þess að viðvera í varplöndum er mun minni núna en áður var. Ólíklegt að það hafi verið til bóta.
    Fáfræði í gangi með refinn, sumir halda að það sé bara málefni bænda að halda refnum niðri, öðrum komi það ekki við. En er það bændanna mál að stuðla að almennilegu fuglalífi í landinu?Guðbjörg Helga:
    Sagði frá ferðinni til Vega og sýndi myndir úr ferðinni. Til stendur að klippa saman videó úr ferðinni. Og eins mun Guðbjörg skrifa grein um ferðina í Bændablaðið.Jón Einar:
    Sýndi kort þar sem sást útbreiðsla æðarfugls við landið og hvar vörpin eru sem hann fékk upplýsingar um. Sýndi líka fróðlegt kort þar sem sást hvernig kollur með gerfihnattasendi fóru frá Grænlandi til Íslands og dreifðust um landið.
    Hann hefur líka sinnt almenningsfræðslu og frætt t.a.m. dúnkaupmenn erlenda og finnst það frábært. Hafa fengið góða styrki frá ÆÍ sem þakka má fyrir.

    Merette:
    Finnst myndin frábær og mikilvægt að við stöndum saman að henni, en veit til þess að sumir útflytjendur vilji nota myndina vegna þess að Erla sést í henni og hún er svo þekkt í Japan.
    Þakkar að öðru leiti fyrir starf stjórnar og finnst myndin vera mjög góð en þykir leitt ef sumir geti ekki nýtt hana.

    Hafsteinn:
    Vísar í DNA rannsókn frá Akureyri þar sem í ljós kom að ungar í hreiðri áttu marga feður (2-4 feður), svo það er ljóst að kollan vill tryggja sig með því að veðja á fleiri feður. Finnst galli að allir séu hættir að nýta eggin, ungarnir eiga meiri möguleika ef þeir eru færri úr hverju hreiðri. Vildi gera tilraun að fækka um helming í hreiðrunum og kanna hvort ungarnir lifa betur. Hér áður voru skilin eftir 2-3 egg í hreiðri en það kom ekki að sök.

    Þórdís Þórhallsdóttir í Höfða:
    Spyr eftir stóru æðarræktarbókinni. Reyndi að kaupa bókina í sumar og ætlaði að gefa hana, en fékk hana hvergi í bókabúðum. Þykir bókin flott og fín til gjafa.
    Jón Einar: bókaforlagið Skrudda (Steingrímur Sigurðsson) er að selja þessa bók og eins kemur hún stundum á bókamarkaði í Perlunni. Bókaforlagið er líka með vefverslun á www.skrudda.is.
    
    Guðrún svaraði Merette. Stjórn ÆÍ lagði mikið í þessa mynd, mikilvægt að þeir sem birtast í myndinni séu starfandi í greininni. Rétt er að útflutningsaðilar koma fram í myndinni og leitt að heyra ef einhverjir treysti sér ekki til að nota myndina. Gott væri að heyra ef óánægja er í félaginu með myndina, þetta er kynningarmynd æðarbænda og við viljum að æðarbændur séu sáttir. Ljóst að endurgerð myndarinnar muni kosta mikið og þá með keyptum leikurum. Guðbjörg tók það fram að útflytjendur eru ekki að leggja peninga í þessa mynd. Það verði þá að taka út líka bændurna á Stað og í Norðurkoti, finnst það persónulega mjög skrítið að þarna sé bara einn útflytjandi (Erla) tekin sérstaklega fyrir. Engin er nafngreindur í myndinni. Guðbjörg leggur til að aðalfundurinn samþykki eða hafni myndinni.Sigtryggur:
    Þakkar fyrir góðan fund og fróðlegann. Er í hópi æðardúnsútflytjenda. Tekur undir með Merette um að það sé ekki nógu gott að Erla sé í myndinni.
    Hrósar stjórn og Guðbjörgu fyrir dugnað, en finnst hún stundum fara offari og hvetur Guðbjörgu til þess að tala varlega um hátt verð á æðarsængum það er ekki alltaf sanngjarnt því stundum sé verið utan um sængurnar rándýr, t.d. silki. Áréttar að þetta sé ábending og óskar stjórn góðs gengis.

    Merette:
    Þykir leitt ef hennar ábending verður að einhverri sprengju. Er ekki að gagnrýna störf Erlu eða hana sem manneskju. Finnst bara slæmt ef myndin verður einhver auglýsing fyrir Erlu sérstaklega, finnst skrítið það þarf að endurgera myndina vegna tveggja sena. Finnst myndin að öðru leyti mjög góð.

    Guðbjörg svaraði Merrete og endurtók að útflutningsaðilarnir sem koma fram í myndinni séu þrír og það verði þá að taka þá alla út. Stærsti hlutinn er tekin í Norðurkoti. Myndin er ekki fyrir útflytjendur heldur fyrir æðarbændur. Ítrekaði að fundurinn ætti að taka afstöðu til myndarinnar.

    Salvar:
    Spyr hvort hann ætti að vera móðgaður vegna þess að ekki sést nein kolla frá honum í myndinni og hann sést ekkert sjálfur. Það skiptir engu máli hver er í myndinni. Það er bara verið að sýna hvernig þetta er gert. Það stendur ekkert utan á Erlu að hún sé einhver útflutningsaðili, hún er bara kona í myndinni, rétt eins og Eiríkur á Stað er bara karl. Þetta er fyrst og fremst kynningarmyndband okkar en ekki söluaðilana.

    Svanur Steinarsson í Borgarnesi,
    selur sængur og treystir sér vel til að láta þessa mynd ganga við hliðina á sængunum.

    Pétur Guðmundsson
    er útflytjandi og finnst að Erla prýði myndina
    Pétur lagði myndina undir fundinn til atkvæða, þ.e. hvort félagsmenn vildu nota þessa mynd eða gera nýja.
    Samþykkt var með öllum greiddum atkvæðum að nota myndina.

Að þessu loknu þakkaði Guðrún Gauksdóttir fundarmönnum fyrir fundinn og sleit fundi.